1993 წლის 27 ივლისის სოჭის შეთანხმება აფხაზეთში ცეცხლის შეწყვეტის და მისი დაცვის კონტროლის მექანიზმების შესახებ
1993 წლის 27 ივლისის სოჭის შეთანხმება აფხაზეთში ცეცხლის შეწყვეტის და მისი დაცვის კონტროლის მექანიზმების შესახებ
1993 წლის 27 ივლისის სოჭის შეთანხმება აფხაზეთში ცეცხლის შეწყვეტის და მისი დაცვის კონტროლის მექანიზმების შესახებ.
კონფლიქტში ჩართულ მხარეთა წარმომადგენლებმა რუსეთის შუამდგომლობით მიაღწიეს შემდეგ შეთანხმებას:
1. 1993 წლის 28 ივლისის 12 საათიდან კონფლიქტში მონაწილე მხარეები განაახლებენ კონფლიქტის ზონაში ცეცხლის შეწყვეტის და ერთმანეთის წინააღმდეგ ძალის არგამოყენების რეჟიმის მკაცრ დაცვას, როგორც ეს მიმდინარე წლის 20 მაისს დადგინდა. იკრძალება ავიაციის, არტილერიის, მცურავი საშუალებების, ნებისმიერი სამხედრო ტექნიკის და იარაღის რაიმე ფორმით გამოყენება.
დაუშვებელია კონფლიქტის ზონაში (აფხაზეთის ტერიტორიაზე) დამატებითი ჯარების და სხვა შეიარაღებული ფორმირებების შეყვანა, მობილიზაციის განხორციელება, ჯარების და სხვა ფორმირებების შეუთანხმებელი გადაადგილება, იარაღისა და საბრძოლო მასალის შეტანა, სამხედრო ინფრასტრუქტურის ობიექტების მშენებლობა.
2. 1993 წლის 29 ივლისს ფუნქციონირებას იწყებს ქართულ-აფხაზურ-რუსული დროებითი საკონტროლო ჯგუფები (3-9 კაცი), რომელთა პერსონალური შემადგენლობა შეთანხმდება მხარეთა მიერ. დროებითი საკონტროლო ჯგუფები ახორციელებენ ზედამხედველობას ცეცხლის შეწყვეტის რეჟიმის დასაცავად. ისინი განლაგდებიან სოხუმში, გულრიფშში, ოჩამჩირეში, გუდაუთაში, ახალ ათონში, ტყვარჩელში, გაგრასა და გალში. საჭიროების შემთხვევაში, ასეთი ჯგუფები, მხარეთა შეთანხმებით, განლაგდება სხვა პუნქტებშიც. საკონტროლო ჯგუფებს აქვთ უფლება შევიდნენ კონფლიქტის ზონის ნებისმიერ მათთვის საინტერესო წერტილში მხარეთა შესაბამისი შეტყობინების შემდეგ. კონფლიქტში მონაწილე მხარეები უზრუნველყოფენ საკონტროლო ჯგუფების უსაფრთხოებას, უქმნიან მათ საცხოვრებელ პირობებს, უზრუნველყოფენ მათ გადაადგილების საშუალებით.საკონტროლო ჯგუფები უფლებამოსილნი არიან განიხილონ მოსახლეობის მიმართვები სხვადასხვა საკითხთან დაკავშირებით.საერთაშორისო დამკვირვებლების ჩამოსვლისთანავე დროებითი საკონტროლო ჯგუფები იწყებენ მათთან მჭიდრო თანამშრომლობას.
3. კონფლიქტის მონაწილე ყველა მხარე იღებს ვალდებულებას გაატაროს გადაუდებელი და ეფექტური ზომები მათი ფორმირებების მიერ ცეცხლის შეწყვეტის რეჟიმის დარღვევის ნებისმიერი გამოვლინების აღსაკვეთად, რომელსაც საკონტროლო ჯგუფები დააფიქსირებენ, მოახდინოს ოპერატიული რეაგირება საკონტროლო ჯგუფების რეკომენდაციებსა და წინადადებებზე. კონფლიქტის მონაწილეთა მხრიდან ამ შეთანხმებით გათვალისწინებული ვალდებულებების დარღვევა ეცნობება გაეროს და ეუთოს.
4. 1993 წლის 5 აგვისტომდე ჩამოყალიბდეს აფხაზეთის კონფლიქტის მოგვარების გაერთიანებული კომისია. კომისიის დებულება მტკიცდება მხარეთა მიერ. კომისიის მუშაობაში მონაწილეობას იღებენ გაეროს და ეუთოს წარმომადგენლები და მეთვალყურეები მათი თანხმობის საფუძველზე.
5. მხარეები სავალდებულოდ თვლიან, რომ კონფლიქტის ზონაში მოწევულ იქნან და იმოქმედონ საერთაშორისო დამკვირვებლებმა და სამშვიდობო ძალებმა. ამასთან, საერთაშორისო სამშვიდობო ძალების რაოდენობა და შემადგენლობა განისაზღვრება გაეროს გენერალური მდივნის და უშიშროების საბჭოს კონსულტაციებით და მხარეთა თანხმობით.
6. იწყება კონფლიქტის ზონის ეტაპობრივი დემილიტარიზაცია.
კონფლიქტის ზონაში დაუყოვნებლივ შედიან საერთაშორისო დამკვირვებლები და ცეცხლის შეწყვეტიდან 10-15 დღის მანძილზე აფხაზეთის ტერიტორიიდან გადიან საქართველოს რესპუბლიკის შეიარაღებული ფორმირებები. ამავე ვადებში, იშლება და აფხაზეთიდან გადიან კონფლიქტის ზონაში მყოფი შეიარაღებული ფორმირებები, ჯგუფები და პირები.
მაგისტრალური გზების და მნიშვნელოვანი ობიექტების დასაცავად, 1992 წლის 3 სექტემბრის მოსკოვის შეხვედრის საბოლოო დოკუმენტის შესაბამისად, კონფლიქტის ზონაში ადგილობრივი მოსახლეობისგან იქმნება ქართული მხარის შინაგანი ჯარების ქვედანაყოფები, რომლებიც იქნებიან ყაზარმულ მდგომარეობაში. მოგვიანებით, ეს ქვედანაყოფები შინაგანი ჯარების ქვემოხსენებულ პოლკთან ერთად გაერთიანდება აფხაზეთის მრავალეროვნულ შინაგან ჯარებში. აფხაზური მხარის შეიარაღებული ფორმირებები გარდაიქმნება შინაგანი ჯარების პოლკად, რომელიც გადავა ყაზარმულ მდგომარეობაზე და კონფლიქტის სრულმასშტაბიან მოგვარებამდე შეასრულებს შინაგანი ჯარებისთვის დამახასიათებელ ფუნქციებს (მაგისტრალური გზების და მნიშვნელოვანი ობიექტების დაცვა).
ყველა ზემოხსენებული მოქმედება ხორციელდება გაერთიანებული კომისიის მეთვალყურეობით.საერთაშორისო დამკვირვებლები განთავსდებიან მდინარე გუმისთაზე, ფსოუსა და ენგურზე.ცეცხლის შეწყვეტისთანავე კონფლიქტის ზონაში საზოგადოებრივი წესრიგის დასამყარებლად იქმნება მრავალეროვნული მილიცია, რომლის შემადგენლობა და რაოდენობა განისაზღვრება მხარეთა მიერ.ცეცხლის შეწყვეტის რეჟიმის და მართლწესრიგის დასაცავად მოწვეულ იქნებიან საერთაშორისო სამშვიდობო ძალები, ასევე, გაეროსთან კონსულტაციებით, რუსეთის სამხედრო კონტიგენტი, რომელიც დროებითაა განლაგებული კონფლიქტის ზონაში.კონფლიქტის მხარეები ქმნიან გარანტიებს მრავალეროვნული მოსახლეობის უფლებების დასაცავად.გატარდება ზომები ლტოლვილების დასაბრუნებლად მათი მუდმივი ბინადრობის ადგილებში და მათთვის დახმარების გასაწევად. ლტოლვილების პრობლემასთან დაკავშირებული ამოცანების ოპერატიულად გადასაწყვეტად, გაერთიანებული კომისია შექმნის სპეციალურ ჯგუფს.
7. რუსეთის ჯარები, რომლებიც დროებით იმყოფებიან აფხაზეთის ტერიტორიაზე, იცავენ მკაცრ ნეიტრალიტეტს.რუსეთის ფედერაციის სამხედრო ფორმირებების და სასაზღვრო ჯარების დროებითი ყოფნის, ფუნქციონირების პირობების, გაყვანის ვადები და წესი განისაზღვრება ცალკეული სახელშეკრულებო დოკუმენტებით. მხარეები უზრუნველყოფენ რუსეთის სამხედრო მოსამსახურეების და მათ ოჯახების უსაფრთხოებას.
8. 1992 წლის 3 სექტემბრის მოსკოვის შეხვედრის საბოლოო დოკუმენტის შესაბამისად მხარეები შექმნიან პირობებს აფხაზეთის ხელისუფლების კანონიერი ორგანოების ნორმალური საქმიანობის აღსადგენად.
9. კონფლიქტის მხარეები გაეროს ეგიდით და რუსეთის მხარდაჭერით დაუყოვნებლივ დაიწყებენ მოლაპარაკებებს აფხაზეთის კონფლიქტის სრულმასშტაბიანი დარეგულების შესახებ შეთანხმების მოსამზადებლად. შეთანხმება ასახავს პრინციპულ საკითხებს მშვიდობის უზრუნველსაყოფად, კონფლიქტის ზონის დემილიტარიზაციისთვის, საერთაშორისო სამშვიდობო ძალების გამოსაყენებლად, ეკონომიკური ცხოვრების მოსაწესრიგებლად, მართლწესრიგის დასაცავად, მშვიდობიანი მოსახლეობის წინააღმდეგ დანაშაულის ჩამდენ პირთა სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობის დასაყენებლად, ლტოლვილების დასაბრუნებლად მათი მუდმივი ბინადრობის ადგილებში.
10. წინამდებარე შეთანხმების მონაწილები იღებენ ვალდებულებას შეთანხმების დებულებები და ცეცხლის შეწყვეტის რეჟიმი არ გამოიყენონ მოქმედებისთვის, რომელიც ზიანს მიაყენებს რომელიმე მათგანის ინტერესებს.
სოჭი, 1993 წლის 27 ივლისი
