1996 წლის 6 აგვისტოს ჩეჩენმა მებრძოლებმა მოულოდნელი იერიშით გროზნო აიღეს
1996 წლის 6 აგვისტოს ჩეჩენმა მებრძოლებმა მოულოდნელი იერიშით გროზნო აიღეს
6.08.2016
1996 წლის 6 აგვისტოს, გათენებამდე, ჩეჩენმა მებრძოლებმა ოპერაცია “ჯიჰადის” ეგიდით იჩქერიის დედაქალაქ გროზნის შტურმი დაიწყეს.
ჩეჩნური დედაქალაქის გათავისუფლების სამხედრო ოპერაციის დაგეგმვა და საერთო ხელმძღვანელობა ჩეჩნეთის რესპუბლიკა იჩქერიის შეიარაღებული ძალების გენერალური შტაბის უფროს ასლან მასხადოვის მიერ მოხდა.
იმ ჯარისკაცთა რაოდენობა, რომლებიც შედიოდნენ ქვედანაყოფებში, რომლებიც 6 აგვისტოს რუსული ოკუპაციური ჯარების მიერ დაკავებულ გროზნიში შევიდნენ, 850-ს არ აღემატებოდა. ამ ორმა არასრულმა ბატალიონმა არამხოლოდ დედაქალაქში განლაგებული ყველა რუსული საბრძოლო ერთეულის პარალიზება მოახერხა, არამედ ისიც მოახერხა, რომ ჩაეხშო ოკუპანტთა ყველა მცდელობა ქალაქის უკან დაბრუნებისა მიუხედავად იმისა, ხანკალასა და შეიხ მანსურის სახელობის აეროპორტის მიმართულებებიდან სულ ახალ და ახალ სამხედრო კოლონებსა და სპეცნაზის საშტურმო ქვედანაყოფებს აგზავნიდნენ.
აჯანყებულებმა ასევე მოახერხეს რუსთა მცდელობის ბლოკირება, რომელიც გროზნიში შესვლას გუდერმესიდან აპირებდნენ. მოჯაჰედთა დაჯგუფებებმა რამოდენიმე წარმატებული ჩასაფრების ოპერაციაც ჩაატარეს, რის შემდეგაც ოკუპანტებმა საბოლოოდ თქვეს უარი ჩეჩნეთის დედაქალაქში დაბრუნების მცდელობებზე.
ასევე ბლოკირებული იქნა ცოცხალი ძალისა და ჯავშანტექნიკის ეშელონი, რომელიც ხანკალადან გუდერმესისკენ გარღვევას ცდილობდა, ხოლო ინგუშეთის მხრიდან მოჯაჰედებმა შეაჩერეს და გაანადგურეს სპეცნაზის დანაყოფები, რომლებიც გროზნოს დასავლეთ გარეუბნებისკენ და სოფელ ჩერნორეჩიესკენ მიემართებოდნენ.
რუსული სამხედრო კოლონები გაანადგურეს კურჩალოს რაიონშიც, ხოლო ქვეყნის დანარჩენ რაიონებში მათი გადაადგილება შეჩერებულ იქნა.
ქალაქისთვის ორკვირიანი გამძაფრებული ბრძოლების პერიოდში 850 მოჯაჰედს კიდევ 2000 მოხალისე შეუერთდა.
ჯერ კიდევ გროზნის შტურმის დაწყებამდე 2 კვირით ადრე ჩეჩენი მებრძოლები მოუწოდებდნენ რუს ჯარისკაცებს და ზავგაევის მილიციას, რათა მათ არ გაეწიათ წინააღმდეგობა. გროზნიში ვრცელდებოდა პროკლამაციები, მოჯაჰედები რუს სამხედროებს რადიოს საშუალებითაც უკავშირდებოდნენ.
გროზნის ბრძოლების პირველი ორი დღის განმავლობაში ჩეჩნურმა ქვედანაყოფებმა გაანადგურეს 400-ზე მეტი რუსი ოკუპანტი, დახვრიტეს ტყვედ აყვანილი 28 დაქირავებული მებრძოლი, მწყობრიდან გამოიყვანეს 27 ერთეული მძიმე ტექნიკა, ხელში ჩაიგდეს 4 ბე-ტე-ერი, ერთი 120-მილიმეტრიანი ნაღმმტყორცნი, 300 ერთეულზე მეტი ცეცხლსასროლი იარაღი და დიდი რაოდენობით ტყვია-წამალი და ყუმბარები.
სოფლებს, ჯუგურტისა და მაირტუპის, შორის მოჯაჰედები თავს დაესხნენ რუსულ სამხედრო კოლონას, მწყობრიდან გამოიყვანეს 12 ერთეული მძიმე ტექნიკა და მოკლეს ასზე მეტი რუსი ჯარისკაცი. კოლონის დარჩენილი ნაწილები კურჩალოში მიბრუნდნენ.
8 აგვისტოს, დაახლოებით 13 საათსა და 40 წუთზე, გროზნის თავზე ჩამოაგდეს რუსული საშტურმო ბომბდამშენი, რომელიც იჩქერიის დედაქალაქის საცხოვრებელ კვარტლებს ბომბავდა. ამ დღეს გროზნიში ჩეჩნებმა 120-ზე მეტი რუსი ოკუპანტი გაანადგურეს და ხელში ჩაიგდეს 2 ტანკი, 4 ბე-ტე-ერი და 4 ბე-ემ-პე.
ქალაქის შტურმის საპასუხოდ რუსებმა ქვეყნის სხვა რაიონებში მშვიდობიანი მოსახლეობის მასობრივი დახოცვა დაიწყეს.
მაგალითად, 1996 წლის 7 აგვისტოს გროზნიდან შატოის გზაზე, სოფელ პრიგოროდნოესთან, რუსულმა სამხედრო ვერტმფრენებმა დევნილებით სავსე 2 ავტობუსი და 2 მსუბუქი ავტომობილი დაცხრილეს. დაიღუპა 22 ადამიანი. მათ შორის 6 ბავშვი იყო, რომელთა ასაკიც სამიდან ხუთ წლამდე მერყეობდა. ხალხი გაჭირვებით აგროვებდა გზაზე მიმოფანტულ დევნილთა დაფლეთილ ნაწილებს.
ეს მხოლდო 1 ფაქტია იმ უამრავ ავკაცობათაგან, რაც იმ დღეების განმავლობაში რუსმა ოკუპანტებმა ჩეჩნეთის ტერიტორიაზე დაატრიალეს.
ოპერაცია “ჯიჰადის” ფარგლებში ასლან მასხადოვმა შეძლო მინიმალური ძალებისა და სახსრების გამოყენებით ჩაეტარებინა მანამდე უპრეცედენტო წარმატების მქონე ქალაქის შტურმი. 850 მოჯაჰედმა, რომლებიც შემდგომ დღეებში 2000 მოხალისით გაძლიერდნენ, შეძლეს, ქალაქი გაეწმინდათ ელცინის 7000 ძაღლისაგან.
ოპერაცია “ჯიჰადი” ხასავიურტის სამშვიდობო ხელშეკრულებამ დააგვირგვინა, რომლის მიხედვითაც ჩეჩნეთის რესპუბლიკა იჩქერია რუსეთის ოკუპაციურმა ჯარებმა მთლიანად დატოვეს.
