ოპერაცია “ფოკუსი” ისრაელ არაბეთის 1967 წლის 6 დღიან ომში
ოპერაცია “ფოკუსი” ისრაელ არაბეთის 1967 წლის 6 დღიან ომში
25.04.2015
ოპერაცია ფოკუსი იყო ისრაელის მიერ განხორციელებული საავიაციო დარტყმა ( საჰაერო რეიდი), 1967 წლის ექვსდღიანი ომის დასაწყისში.
1967 წლის 5 ივნისს, დილით, 07:45 დროს, ისრაელის საჰაერო ძალებმა, გენერალ-მაიორ მორდეხაი ხოდის მეთაურობით დაიწყო მასიური საჰაერო თავდასხმა, რომელმაც ეგვიპტის უმეტესობა საჰაერო ძალები გაანადგურა მიწაზე. შუადღისთვის, ეგვიპტის, იორდანიისა და სირიის საჰაერო ძალების 450 თვითმფრინავი იყო განადგურებული. თვითმფრინავების განადგურებასთან ერთად, მოხდა 18 აეროდრომის მწყობრიდან გამოყვანა.
მარცხნივ, მორდეხაი ხოდი.
ოპერაციის შეჯამება
სამ ტალღად განხორციელებული საჰაერო შეტევებისა და ოპერაციის შემდგომ დღეებში განხორციელებული მცირე შეტევების შემდეგ, მთლიანობაში განადგურებულ იქნა 452 თვითმფრინავი, უმეტესობა მათგანი კი მიწაზე. ამის შედეგად, ისრაელის საჰაერო ძალებმა ფაქტიურად საჰაერო ბატონობა მოიპოვეს ეგვიპტის, იორდანიისა და სირიის თავზე და შეეძლოთ ეფექტური მხარდაჭერა გაეწიათ სახმელეთო ჯარებისთვის.
ოპერაციის წარმატების მიზეზი იყო, ისრაელის საჰაერო ძალების მიერ, მოწინააღმდეგის ასაფრენ-დასაფრენი ბილიკების განადგურება, ახალი რაკეტული მაჩქარებლით აღჭურვილი ბომბებით-Matra Durandal-ით. ბომბის ჩამოგდება ხდება დაბალი სიმაღლიდან, რის შემდეგაც იხსნება პარაშუტი და ის ბომბის ვარდნის სიჩქარეს ანელებს. როდესაც, ბომბი 40° კუთხეს აიღებს, ხდება სარაკეტო მაჩქარებლის ჩართვა, რომელსაც ბომბი, დიდი სიჩქარით მიყავს ასაფრენ-დასაფრენი ბილიკის ზედაპირთან. ბომბი ბეტონში აღწევს და ხდება ძირითადი ასაფეთქებელი მუხტის აფეთქება, აფეთქებას მეორე, უფრო მცირე ზომის მუხტი, კიდევ უფრო ღრმად შეყავს ბეტონში, რომელიც 1 წამის დაყოვნების შემდეგ ფეთქდება.
ბომბს შეუძლია ბეტონში, 40 სმ სიღრმეზე შეღწევა და აფეთქების შედეგად წარმოქმნის 2 მეტრის სიღრმის ღრმულს, რომელიც დიამეტრში დაახლოებით 5 მეტრია. რაც ნიშნავს, რომ, ასაფრე-დასაფრენ ბილიკს თვითმფრინავები ვერ გამოიყენებდნენ. ამის შემდეგ კი, მოხდა ავიაბაზაში არსებული თვითმფრინავების განადგურება.
Matra Durandal
შედეგები
ექვსდღიან ომში, ისრაელის საჰაერო ძალებმა, რომელთაც 196 საბრძოლო თვითმფრინავი ყავდათ, შეძლეს საჰაერო ბატონობის მოპოვება კოალიციის წინააღმდეგ, რომელთაც მთლიანობაში, დაახლოებით 600 საბრძოლო თვითმფრინავი ყავდათ.
განადგურებული თვითმფრინავები, ქვეყნების მიხედვით:
- ეგვიპტე: 338 თვითმფრინავი
- სირია: 61
- იორდანია: 29
- ერაყი: 23
- ლებანი: 1
- ისრაელმა, ოპერაციის დროს დაკარგა 19 თვითმფრინავი
განხორციელებული საჰაერო შეტევების ტალღები:
- პირველი ტალღა: დილის 7:45 წთ-ზე, ისრაელის 183-მა თვითმფრინავმა შეუტია 11 აეროდრომს; ეგვიპტელთა 197 თვითმფრინავი და 8 რადიოლოკაციური სადგური იქნა განადგურებული. ისრაელის საჰაერო ძალების 5 პილოტი იქნა მოკლული და 5 ტყვედ აყვანილი.
- მეორე ტალღა: 9:30 წთ-ზე განხორციელდა 16 აეროდრომზე შეტევა; ეგვიპტელთა 107 თვითმფრინავი იქნა განადგურებული, სირიის 2 თვითმფრინავი იქნა განადგურებული საჰაერო ბრძოლაში.
- მესამე ტალღა: 12:15 წთ-ზე დაიწყო და შეტევა განხორციელდა ეგვიპტის, იორდანიის, სირიისა და ერაყის ავიაბაზებზე.
