რა წერია 1992 წლის 3 სექტემბრის მოსკოვის ქართულ და აფხაზურ მხარეებს შორის ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ დადებულ შეთანხმებაში.
1992 წელი 3 სექტემბრი, მოსკოვი,რუსეთის ფედრაციის პერზიდენტის ბორის ელცინის ინიცატივით ქართულ და აფხაზურ მხარეებს შორის ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმაება დაიდო.
მუხლი 1.
უზრუნველყოფილია საქართველოს რესპუბლიკის ტერიტორიული მთლიანობა.კონფლიქიტის მონაწილე ყველა შეიარაღებული ფორმირება 1992 წლის 5 სექტემბერს 12:00 დან წყვეტს ცეცხლსდა ყოველგვარი ძალის გამოყენებას ერთურთის წინააღმდეგ.ამასთან კონფლიქტის მონაწილენი ვალდებულებას კისრულობენ ცეცხლის შეწყვეტის ძალაში შესვლამდე თავი შეიკავონ ყოველგვარი შემტევი მოქმედებებისაგან.
ერთდროულად იქმნება კონტროლისა და ინსპექციის კომისია წარმომადგენლებისგან ,რომლებსაც ნიშნავენ საქართველოს,მათ შორის აფხაზეთის და რუსეთი ხელისუფლების ორგანოები.კომისია უზრუნველყოფს ცეცხლის შეწყვეტის დაცვას,ამ შეთანხმებების სხვა დებულებათა შესრულებას მის მიერ შემუშავებული პროცედურების შესაბამისად.
დაკისრებული ამოცანების შესასრულებლად კომისიის მონაწილენი ასრულებენ უკანონო შეირაღებული ფორმირებების და ჯგუფების განიარაღებას,დაშლას და აფხაზეთიდან მოცილებას,აგრეთვე აფხაზეთში არ დაშვებას,რათა უზრუნველყონ მკაცრი კონტროლი კონფლიქიტს ზონის მთელი პერიმეტრით.
კომისიას თვალყურს ადევნებს იმას რომ ცეცხლის შესწყევტის და ჯარების დისლოკაციის ადგილის შეცვლის შემდეგ საქართველოს რესპუბლკის შეიარაღებული ძალები კონფლიქტის ზონაში ამ შეთანხმების მიზნების (რკინიგზისა და სხვა გარკვეული ობიექტების დაცვა) მისაღწევად საჭირო შეთანხმებულდონეს არ აღემატებოდნენ .კომისიის რეკომენდაციებს დაუყოვნებლივ განიხილავენ ყველა დონის ხელისფალნი.
მუხლი 2.
1992 წლის 10 სექტემბრამდე წარმოებს დაკავებულ პირთა,მძეველთა,ტყვეთა, და სხვათა გაცვლა პრინციპით „ყველა-ყველაზე“.
მუხლი 3.
მხარეები კრძალავენ და არ უშვებენ არავითარ ტერორისტულ აქტებსა და მძევალთა გატაცებას იღებენ ეფექტიან ზომებს დამნაშავეთა პასუხისგებაშ მისაცემად.
მუხლი 4.
დაუყოვნებლივ ხორციელდება ღონისძიებანი ,რათა აღმოიფხვრას დაბრკოლებანი საქონლის მოძრაობის,მომსახურებისა და კანონიერი საქმიანობის მიმდევარ პირთა გზაზე.
უზრუნველყოფილი იქნება შესაბამისი სახმელეთო,საჰაერო, და საზღვაო მიმოსვლის გზათა შეუფერხებელი და უსაფრთხო ფუნქციონირება ,საზღვრის დაცვა.
განსაკუტრებული ყურადრება დაეთმობა ამიერკავკასიის რკინიგზის შესაბა,ისი უბნების უსაფრთხოების უზრუნველყოფას, მათ შორის ერთობლივი მექანიზმების შექმნის გზით.
კონტროლის და ინსპექციის კომისია წარმოადგენს საჭირო რეკომენდაციებს ამ საკითხზე.
მუხლი 5.
იქმნება პირობები ლტოლვილთა დასაბრუნებლად მათს მუდმივ საცხოვრებელ ადგილებში,ლტოლვილებს ეწევათ საჭირო ხელშეწყობა-დახმარება.
ხორცილედება ღონისძიებანი უგზოუკლოდ დაკარგულ პირთა მოძებნისა და აფხაზეთიდან წასვლის მურველთა ევაკუაცისათვის.
მუხლი 6.
კონფლიქტის ზონაში ხორციელდება ეფექტური ღონისძიებანი,რათა შეწყდეს და აღიკვეთოს ძალადობა და ძარცვა, მიეცნენ პასუხისგებაშ დამნაშავენი.
მუხლი 7.
მხარეები მიიღებენ ზომებს რათა ააღადგინო დზარალებული რაიონები გაუწიონ ჰუმანიტარულიდ ახმარება,მათ შორის საერტაშორისო საფუძველზე,კონფლიქტის დროს დაზარალებეულ მოსხლეობას.
ასეტი დახმარბეის დანიშნულებისამებრ მიტანისა და განაწილების წესით განსაზღვრას იკისრებენ წითელი ჯვრის ორგანიზაციები კონტროლისა და ინსპენქციის კომისასთან კორდინაციით.
მუხლი 8.
მხარეები ადასტურებენ ,რომ აუცილებელია დაიცვან საერთაშორისო ნორმები ადამიანის და ეროვნული უმცირესობების უფლებათა დარგში,არ დაუშვან მოქალაქეთა დისკრიმინაციაა ეროვნების,ენის,და რელიგიის ნიშნის მიხედვით,უზრუნველყონ თავისუფალი დემოკრატიული არჩვნების მოწყობა.
მუხლი 9.
რუსეთის ფედერაციის შეიარაღებული ძალები რომლებიც დროებით იმყოფებიან საქართველოს რესპუბლიკის მათ შორის აფხაზეთის ტერიტორიაზე, იცავენ მკაცრ ნეიტრალიტეტს და არ მონაწილეობენ შინაურ კონფლიქტებში.
სახელმწიფოს ხელისუფელბისა და მმართველობის ყველა ორგანო საქართველოს რესპუბლიკაში,მათ შორის აფხაზეთშიც .ვალდებულებას კისრულობენ პატივი სცეს იქ დისლოცირებულ რუსეთის შეიარარებულ ძალებს და აღკვეთოს მართლსაწინააღმდეგო მოქმედება სამხედრო მოსამსსახურების,მატი ოჯახის წვრებისა და სამხედრო ქონების მიმართ.
მუხლი 10.
მხარეები ხელს შეუწყობენ აფხაზეთში ხელისუფლების კაონიერი ორგანოების ნორმალური საქმიანობის განახლებას 1992 წლსი 15 სექტემბრისათვის.
მუხლი 11.
რუსეთის ფედერაციის შემადგენლობაშ შემამავალ ჩრდილოთ კავკასიის რესპუბლიკებისა და ოლქების ხელისუფლების და მმართველობის ორგაონები მიირებენ ეფექტიან ზომებს, რათა აღკვეტონ და არ დაუშვან მათი ტერიტორიებიდან არავითარი ისეთი მოქმედება რომელიც ეწინააღმდეგება ამ შეთანხმების შესრულებას და მშვიდობის დამყარებას რეგიონში.
ისინი განახორციელებენ ღონისძიებებს მოსახლობი ამ შეთანხმების დებულებათა განსამარტავად.
მუხლი 12.
მხარეები მიმართვან გაერტაინებული ერებისნორგანიზაციასა და ევროპის უშიშროების და ტანამშრომლობის თათბირს თხოვნით მხარი დაუჭირონ ზემოთ ჩამოყალილბებულ მოწესრიგების პრინციპებს და ხელი შეუწყონ მათ რეალიზაციებში,კერძოდ მოაწოდონ მასალები ფაქტებსი დასადგენად და მეთვალყურეები.
მოსკოვი 1992 წლის 6 სექტემბერი
რუსეთის ფედერაციიის სახელით: ბ.ელცინი,გ.ხიჟა,ვ.ქოქოვი,ა.გალაზოვი,ა.კოზირევი,ხ.კარომოკოვი,ა.ჯარიმოვი,
ბ.გრაჩოვი,ვ.საველიევი,ა.მირზაბედგოვი,ვ.ხუბიევი,მ.მაგმედოვი,ს.ხეთაგუროვი.
საქართველოს რესპუბლიკის სახელით:ე.შევარდნაძე,თ.სიგუა,თ.კიტოვანი,ა.ჩიკვაიძე.
დაეთანხმენ“ ვ.არძინბა,კ.ოზგანი,ნ.ნადარეიშვილი,ა.ტლეჟი,ვ.კუცნეცოვი,ვ.დიაკონოვი,ვ.ჩუბი.
მოამზადა იოსებ ჭონქაძემ წყარო: აფხაზეთის სისხლიანი ქორნიკები.
