თრუსოს ხეობა, კობის ქვაბული, დუშეთის სოფლები – ცხინვალი „საქართველოს მიერ მიტაცებული მიწების“ დაბრუნებას განიხილავს
თრუსოს ხეობა, კობის ქვაბული, დუშეთის სოფლები – ცხინვალი „საქართველოს მიერ მიტაცებული მიწების“ დაბრუნებას განიხილავს
ცხინვალის პარლამენტში სულ მალე დიდი განხილვა იწყება, როგორ მოხდა დანარჩენ საქართველოსთან ე.წ. საზღვრის გავლება და „სამხრეთ ოსეთის კუთვნილი მიწებიდან” რა ნაწილი აღმოჩნდა საქართველოს კონტროლირებად ტერიტორიაზე.
ცხინვალის რეჟიმი აცხადებს, რომ ოსების კუთვნილი ტერიტორიების ნაწილი, საცხოვრებელი სახლები, მიწები და მათ შორს წიაღისეულით მდიდარი ტერიტორიები „საზღვრის” გავლების შემდეგ რატომღაც „მეზობელი – საქართველოს ტერიტორიაზე დარჩა” და უნდა გაირკვეს ეს როგორ მოხდა და პრობლემა უნდა გამოსწორდეს, რადგან მათივე თქმით, „სამხრეთ ოსეთის რესპუბლიკას” დასაკარგი მიწა არ აქვს.
ამ პრობლემის შესასწავლად ივნისში შეიქმნა კომისია ე.წ. სახელმწიფო საზღვრის დელიმიტაციის და დემარკაციის საკითხის გამოსაძიებლად. როგორც ოსური მედია წერს, კომისიამ დასკვნა უკვე დადო და მალე საკითხის განხილვა „პარლამენტში” უნდა დაიწყოს.
როგორც მაშინ ითქვა, კომისიის შექმნის და საკითხის განხილვის საფუძვლად იქცა ზნაურის რაიონის მცხოვრებთა მიმართვა იმის შესახებ, რომ ოსების მიერ გავლებული მავთულხლართებით სოფელ წნელისის ნაწილი „რესპუბლიკის საზღვარს” მიღმა, საქართველოს მიერ კონტროლირებად ტერიტორიაზე აღმოჩნდა.
„მუშაობა ჩვენ წლის ბოლოს დავასრულეთ, ახლა ვამზადებთ ანგარიშს, რომელსაც პარლამენტის სესიაზე გავიტანთ. ვფიქრობ, რომ ამ საკითხის განსახილველად პარლამენტი ცალკე სესიას შეკრებს”, – განაცხადა დე ფაქტო პარლამენტის ვიცე-სპიკერმა რუსლან თედეევმა.
მისი თქმით, მას შემდეგ, რაც „სამხრეთ ოსეთის დამოუკიდებლობა გამოცხადდა”, არავის განსაკუთრებული ყურადღება არ მიუქცევია „საზღვრებთან” დაკავშირებულ საკითხებზე.
„ახლა, როცა სახელმწიფო საზღვრის გავლება და დამონტაჟება დაიწყო, გარკვეული პრობლემები წარმოიქმნა. ყველამ იცის, რომ ზოგიერთ სოფელში ჩვენი მოქალაქეების სახლები სამხრეთ ოსეთის საზღვრების გარეთ დარჩა, მაშინ როცა, ამ სახლებში ხალხი მთელი ცხოვრებაა ცხოვრობს და მათ დოკუმენტაციაც გააჩნიათ,” – ამბობს თედეევი.
მან აღნიშნა, რომ ეს საკითხი ძალიან მნიშვნელოვანია, ამიტომ „პარლამენტში” ძირითადი აქცენტი სწორედ ამ საკითხზეა გადატანილი.
ცხინვალის რეჟიმმა ე.წ. საზღვრის „დელიმიტაცია-დემარკაციის კომისია” 2009 წლის აგვისტოში შექმნა და შემდეგ წლებში დაიწყო მავთულხლართების გავლება და ბანერების აღმართვა. როგორც მაშინ ცხინვალში აცხადებდნენ, ე.წ. საზღვარი 1984 რუკის საფუძველზე და ყოფილი სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის საზღვრებში ტერიტორიით განსაზღვრულიყო. თუმცა ახლა ამ რუკით გავლებული მავთულხლართების ისევ გადახედვას და ტერიტორების დამატებით მიტაცებას გეგმავენ.
კონკრეტულად კიდევ რომ ქართულ მიწებზე გააჩნია პრეტენზია საოკუპაციო რეჟიმს და დაიწყება თუ არა მავთულხლართების კიდევ უფრო გადმოწევა , ეს „პარლამენტში” საკითხის განხილვისას გახდება ნათელი, თუმცა მანამდე ცხინვალის რეჟიმიდან არაერთი განცხადებაა გაკეთებული, თუ რომელ ტერიტორიებზე აქვთ პრეტენზია.
მაგალითად, ივნისში, როდესაც ე.წ. საპარლამენტო კომისია შეიქმნა, დე ფაქტო პარლამენტის ვიცე-სპიკერმა რუსლან თედეევმა განაცხადა, რომ ე.წ. საზღვრების არასწორი „დემარკაცია-დელიმიტაციისას” მიწები, მათ შორის სოფელ წნელისის ნაწილი და წიაღისეულით მდიდარი ტერიტორიები „რაღაც ჯადოსნობით” საქართველოს კონტროლირებად ტერიტორიაზე დარჩა და ეს უნდა გამოსწორდეს.
წიაღისეულით მდიდარ ოსურ ტერიტორიად კი ცხინვალის რეჟიმი მიიჩნევს ქარელის რაიონში მდებარე დოლომიტის მომპოვებელი კარიერს, რისი მიტაცების შემდეგ ეს კარიერიც და კოდა-აბანოს დამაკავშირებელი გზის მონაკვეთი ოკუპირებული რეგიონის ე.წ. საზღვრებში მოექცევა.
გარდა ამისა, დე ფაქტო სამხრეთ ოსეთის საგარეო უწყებამ გასულ წელს განაცხადა, რომ ოს ხალხს ეკუთვნის „აღმოსავლეთ ოსეთი” – თრუსოს ხეობა, კობის ქვაბული და ასევე დუშეთის სოფლების ნაწილი და ეს ტერიტორიები ბოლშევიკებმა ოსი ხალხის სურვილის გარეშე გადასცეს ახლად შექმნილ საქართველოს საბჭოთა რესპუბლიკას, რაც „უკანონო ანექსია” იყო და ამას არასდროს შეეგუებიან.
ისტორიკოსების თქმით, „აღმოსავლეთ ოსეთი” არ არსებობს და არც არანაირი ოსური კვალი არ არის ამ ტერიტორიაზე.
ექსპერტთა კლუბის წევრის, კონფლიქტოლოგ ირაკლი ცქიტიშვილის თქმით, მადა ჭამაში მოდის, სწორედ ეს ხდება ახლა და ცხინვალის სურვილია, კიდევ ერთ პროვოკაცია მოაწყონ და რუსების დახმარებით გაიფართოვონ ტერიტორიები.
მისი თქმით, ამ საკითხზე თვალის დახუჭვა არ შეიძლება და ხელისუფლება ვალდებულია ყველგან ხმამაღლა ილაპარაკოს ამ თემაზე.
„თრუსოს ხეობა რომ უნდათ, ამაზე დიდი ხანია ოსები ლაპარაკობენ. გასულ წელს იყო კიდეც ერთი ინციდენტი, როდესაც ასაფეთქებელთან ერთად ალამი დაამაგრეს. არის ორგანიზაცია „დარიალი”, ასევე ის ადამიანები, რომლებიც თრუსოს ხეობიდან წავიდნენ, მათ სურთ ხეობაში დაბრუნდნენ, მაგრამ არა საქართველოს ფარგლებში, არამედ გაუგებარი ოსური წარმონაქმნის ფარგლებში. ე.წ. კომისიას შექმნა კი დაუკავშირეს ქარელის რაიონში არსებული საბადოებს. როგორც ჩანს, ვიღაცას ფულის გაკეთების სურვილი გაუჩნდა და ლობირება ხდება რუსეთიდანაც. ვფიქრობ, რომ რისი სურვილის არ უნდა ჰქონდეთ ოსებს, მათ ტერიტორიის კიდევ უფრო გაფართოვების საშუალებას არავინ მისცემს. ჩვენ ყველა მიმართულებით ძალიან ყურადღებით უნდა ვიყოთ, ნებისმიერი პროვოკაცია, თუნდაც ამ კომისიის შექმნა აუცილებლად უნდა დავაყენოთ ჟენევის ფორმატში და სერიოზულად უნდა მოვითხოვოთ პასუხი. ამ თემაზე მუდმივად უნდა გვქონდეს საუბარი უცხოელ პარტნიორებთან. ამ თემაზე თვალი არ უნდა დავხუჭოთ და გავატაროთ,” – აცხადებს ცქიტიშვილი.
resonancedaily.com
