თურქეთი უარს იტყვის რუსულ С-400-ზე
მძიმე ეკონომიკური მდგომარეობა სავარაუდოდ, აიძულებს თურქეთს უარი თქვას რუსეთთან უკვე დადებული ხელშეკრულების შესრულებაზე და ჰაერსაწინაამღდეგო სისტემა С-400-ის შესყიდვაზე.
რა თქმა უნდა, საქმე იმაშია არაა, რომ ოფიციალურ ანკარას ფული შემოაკლდა – პრობლემა იმაშია, რომ С-400-ის ყიდვის შემთხვევაში აშშ ეკონომიკურად გაანადგურებს თურქეთს – წერს გავლენიანი გერმანული გამოცემა Bild.
ანკარის დიპლომატიური წრეების წყაროებზე დაყრდნობით, გამოცემა იუწყება, რომ გარიგება რუსეთთან როგორც მინიმუმ გადაიდო გაურკვეველი ვადით. ეს გამოწვეულია იმით, რომ თურქეთის ეკონომიკა ბოლო წლებში ძალიან დასუსტდა, პირველ რიგში – პოლიტიკური მიზეზებისა და ერდოღანის ანტიდასავლური ქმედებების გამო.
აშშ-მ კი შეუტია თურქეთს ყველა ფრონტზე – მაგალითად, ემუქრება ანკარას უახლესი, მე-5 თაობის სამხედრო თვითმფრინავის F-35-სთვის სათადარიგო ნაწილების მიწოდების შეწყვეტით, რაც ავტომატურად დატოვებს ქვეყანას ამ უმნიშვნელოვანესი და მაღალტექნოლოგიური პროექტის მიღმა.
ამ კუთხით სანქციების გამოცხადების შემთხვევაში, თურქეთი დაკარგავს 10 საწარმოს, რომელიც დაკავშირებულია F-35-თან.
ამანაც თუ არ იმოქმედა, აშშ მზადაა გამოუცხადოს თურქეთს სრულმასშტაბიანი ომი, რომელიც დაასამარებს ქვეყნის ეკონომიკას.
რა თქმა უნდა, აშშ-საც მიადგებოდა გარკვეული ზარალი – მაგალითად, ამერიკის თავდაცვის სამინისტრომ აღიარა, რომ თურქეთთან თანამშრომლობის შეწყვეტა გააძვირებს თვითმფრინავის საბოლოო ფასს, მით უმეტეს, რომ იმ დღესაც არაა იაფი და ღირს 100 მლნ. დოლარი.
თანაც ამერიკელებს მოუწევთ F-35-ის მომსახურეობის რეგიონალური ცენტრის დახურვა თურქეთში, და აშენება სადმე სხვაგან – რაც ასევე დაკავშირებულია გარკვეულ ხარჯებთან.
თუმცა, აშშ-ის და თურქეთის წონის კატეგორიებში უზარმაზარი სხვაობის გამო, ეს არაფერია იმასთან შედარებით, რაც ელის თურქეთს.
საბოლოო ჯამში, თურქეთმა აწონ-დაწონა, და მივიდა დასკვნამდე, რომ С-400 რა თქმა უნდა კარგია, თუმცა საკუთარი ეკონომიკის მთლიანობა – უფრო მნიშვნელოვანია, რადგანაც ალტერნატივად იყო სრული ეკონომიკური კოლაფსი, რომელიც ელოდა ქვეყანას.
თანაც, С-400-ზე ბევრად უფრი მნიშვნელოვანია თურქეთის მონაწილეობა F-35-ის პროექტში, სადაც ის არის არა მხოლოდ მყიდველი, როგორც რუსული ჰაერსაწინაამღდეგო სისტემის შემთხვევაში, არამედ მწარმოებელიც.
С-400-ს მიყიდვა თურქეთისთვის, რა თქმა უნდა, იქნებოდა გარკვეული გარღვევას რუსეთისთვის, თუმცა, ეს ზღაპარი ზედმეტად კარგია იმისთვის, რომ იყოს რეალობა. ასეა თუ ისე, თურქეთი არის ნატოს წევრი – იმის მიუხედავად, რომ ის არაოფიციალურად სარგებლობს გარკვეული განსაკუთრებული უფლებებით რეგიონულ პოლიტიკაში, სადაც ის ხშირად ეწინაამღდეგება შტატების პოზიციას.
კლასიკური შემთხვევაა სირია, სადაც ვაშინგტონი უჭერს მხარს ქურთებს, ხოლო ანკარა გააფთრებით ებრძვის მათ.
რა თქმა, უნდა, ეს არის წინასწარი და დაუზუსტებელი ინფორმაცია, ხვალ შეიძლება ყველაფერი სხვაგვარად აღმოჩნდეს, მაგრამ აშშ-ს შესაძლებლობებიდან გამომდინარე, სავარაუდოდ, რუსულ-თურქული გარიგება ფაქტიურად ჩაიშლება, თუმცა, ოფიციალურად ეს გაჟღერდება როგორც ტექნიკური და დროებითი გადაწყვეტილება.
