რას იხსნებს ეროვნული გავრდიის პოლკოვნიკი მაიზერ გელოვანი gmas.ge ისთან საუბრისას თბილისის სამოქალაქო ომზე. I ნაწილი
gmas.ge მოგესალმებით ბატონო მაიზერ 1991 წელს იქნმნება ეროვნულ გვარდია იწყება პირველი სამხედრო სავალდებულო სამსახურში გავწევა სად ხართ თქვენ ამ დროს და რა თანამდებობაზე ?!?
მ.გ. მამაჩემი 1943 წელს ფაშისტებს ებრძოდა მარუხის უღელტეხილზე, რომელიც მდებარეობს კოდორის ხეობაში.იმ დროს მიიღეს კომპარტიაში.იყო რაზმის მეთაური, მიენიჭა პოლკოვნიკის წოდება.მუშაობდა ომის შემდეგ სკოლის დირექტორას 30 წელი.პროფესიით ისტორიკოსი იყო.დედაჩემის პედაგოგი , მათემატიკოსი. მთელი ჩემი ბავშვობის მანძილზე სამშობლოს დაცვაზე მესაუბრებოდნენ ყველანი.მთელი იმდროინდელი ელიტა სულ ჩვენს ოჯახში იკრიბებოდა და ბევრი საინტერესო რამეზე მიდიოდა მსჯელობა.იმ დროს მე იმდენი რა ვიცოდი, ბავშვი ვიყავი, მაგრამ რაღაცას მაინც ვგრძნობდი. ისე არ იყო, როგორც მამაჩემსა და მის კოლეგებს სურდათ, მაგრამ ამას ამბობდნენ ჩვენს ოჯახში და მორჩა. რაღაცას ვხვდებოდი, მაგრამ ისე ვერ, როგორც საჭირო იყო.მამაჩემი ძალიან მკაცრი იყო და ვერფარს ვეკითხებოდი.ახლა ვხვდები. რომ მამა მართალი იყო! დრო გავიდა, მე სკოლა დავამთავრე, წავედი საბჭოტა არმიაში, მოვიხადე სავალდებულო სამხედრო სამსახური წარჩინებით, შორეულ აღმოსავლეთში მოვხვდი ერთადერთი ქართველი იმ ნაწილში, სადაც ავღანეთში წამსვლელებს ამზადებდნენ.მე საბრძოლო ხელოვნების ინსტრუქტორი ვარ, რაც იმ დროს ძალიან გამომადგა. საბრძოლო მომზადება 8 თვიანი სანიმუშოდ გავიარე და ისიც მამაჩემის წყალობით, რომ მაძალებდა რუსული ენის სწავლას, რაც ძალიან გამომადგა იქ. ახლა უკვე საბჭოთა არმიაზე მეტი არ ღირს ლაპარაკი, ერთი ის არის, რომ მე სასწავლებელი დავამთავრე სანიმუშოდ დაზვერვის სპეციალობით და ბოლოს ოცმეთაური ვიყავი დემბილზე. მორჩა, ახლა დავიწყოთ საქართველო და მე როგორ გავხდი ეროვნული გვრდიის ოფიცერი, რომელის იმ დროს ყალიბდებოდა. საქართველოში ეროვნული მოძრაობა დაიწყო და გაძლიერდა 1989 წელს, 9 აპრილის შემდეგ ყველა ღირსეული ქართველი ჩაერთო ეროვნულ მოძრაობაში და რათქმა უნდა, მეც ჩავერთე. პირველი ვინც იყო, მამაჩემი დამიპირისპირდა.გულით არა ნამდვილად იმიტომ, რომ უკვე სისტემა ლპებოდა და გრძნობდა ცვლილებების საჭიროებას, მაგრამ ხმამაღლა თქმას მაინც ერიდებოდა.ისე ნამდვილად თანამიგრძნობდა და ცხონებულს ბევრჯერ უთქმამს, შენ ჩემი მასახელებელი შვილი ხარო. დრო გავიდა და ჩვენმა შემართებამ საქართველოდან დაანგრია საბჭოთა კავშირი, რომელსაც საერთოდ მაშინდელი მაღალჩინოსნები და კიდევ უამრავი ვინმე სიზმრადაც ვერ წარმოიდგენდა, მაგრრამ მოსახდენი მოხდა. საქართველოს ხელისუფლების სათავეში მოვიდა დემოკრატიული გზით არჩეული ეროვნული ხელისუფლება ზვიად გამსახურდიას მეთაურობით.მე იმ დროს უკვე ახალგაზრდა არაფორმალი ლიდერი ვიყავი და ვმოძრაობდი თბილის-სამეგრელო-სვანეთში. მე და ჩემმა მეგობრებმა დავიწყეთ იმ დროს გრანდიოზული მშენებლობის, ხუდონჰესის წინააღმდეგ აქციები და მხარში დაგვიდგნენ ეროვნული მოძრაობის ლიდერები-ზვიად გამსახურდია, მერაბ კოსტავა, ირაკლი წერეთელი, ირაკლი ბათიაშვილი, თორნიკე ფიფია, თამაზ ჟორჟოლიანი, ერეკლე საღლიანი და სხვები.ჩვენმა ბრძოლამ და 10 დღიანმა შიმშილობის აქციამ შედეგი გამოიღო, 1989 წლის 20 ივნისს ხუდონჰესის მშენებლობა შეწყდა! 1990 წლის 28 ოქტომბერს კომუნისტურმა პარტიამ არჩევნები წააგო და ხელისუფლების სათავეში მოვიდა ეროვნული ხელისუფლება ზვიად გამსახურდიას მეთაურობით. საკითხი დადგა უკვე, რომ საქართველო უნდა გამოცხადებულიყო დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ, მაგრამ პირველ როგში ამისათვის საჭირო იყო ეროვნული გვარდიის შექმნა.და დაიწყო გვარდიის შექმნაც უკვე 1991 წლის იანვარში. იმ დროს სულ 50 კაცი ვიყავით მსურველი, ვინც ამ საქმის სათავეში ჩადგებოდა. ასე დაიწყო ეროვნული გვარდიის შექმნა, იმ დროს ძირითადად ეროვნული მოძრაობიდან მოსულები და საბჭოთა ჯარგამოვლილი ოფიცრები და ჯარისკაცები შევიკრიბეთ. მე როგორც სამხედრო გაოცდილი, თავიდან ტეულის მეთაურად დამნიშნეს, და ასე დაიწყო ჩემი სამხედრო ეროვნული კარიერა ჩვენს სამშობლოში.
gmas.ge ზოგადად შევაფასოთ პრეზიდენტ ზვიად გამსახურდიას გადაწყვეყილება ეროვნული გვარდიის სარდლად თენგზ კიტოვანის დანიშვნის თაობაზე?!?
მ.გ ეს იყო დიდი შეცდომა.ამ გადაწყვეტილებამ, სამხედრო საქმის არმცოდნე და საერთოდ უღირსი ადამიანის ეროვნული გვარდიის სარდლად დანიშვნა გახდა ჩვენი სახელმწიფოს დანგრევის დასაწყისის საფუძველი.!!!
სანამ პრეზიდენტი ზვიად გამსახურდია კიტოვანის ეროვნული გვარდიის სარდლად დანიშვნის თაობაზე გადაწყვეტილებას მიიღებდა არ ჰქონდა კონსულტაციები ქართველ ოფიცრებთან ან სამხედრო მრჩვლებთან როგორც ცნობილი თენგიზ კიტოვანს კლასიკური სამხედრო განათლება არ აქვს და ხომ არ იყო აქ კგბს აგენტურის კვალი ?!/
მ.გ დაწვრილებით ის არის, რომ იმ დროს ზვიად გამსახურდია სახელმწიფო სამსახურში გამოცდილი არ იყო და ისეთ ხალხს ანდო ძირითადი საქელმჭიფო საქმეების სადავეები, რომლებიც საერთოდ აზრზე არ იყვნენ და ამით ჩვენც დაგვღუპეს და პრეზიდენტიც!
gmas.ge გასაგებია კიტოვან სარდალად დანიშნულია და როდის დაიწყო სამხედრო სამსახურში პირველი სავალდებულო გაწვევა სად მსახურობდენ წვევამდელები საიდნა მოიტანეს სამხედრო ფორმა ვინ აჭმევდა და აშშ.
მ.გ გაწვევა დაიწყო მარტში.ბატალიონები ყალიბდებოდა,სამხედრო ფორმა ავღანური იყო და ეროვნული ბიუჟეტით შეისყიდეს.სხვათაშორის, ძალიან მაგარი ფორმა იყო.ქუდები გვეხურა ეროვნული ანი შინდისფერი ბერეტები.
ყველაფერი იგივე ვარიანტით შემოიტანეს.იმ დროს მე პირადად ეს არ მაინტერესებდა, ეიფორიაში ვიყავით, საქართველოს ისტორიაში პირველად ეროვნული გვარდია ყალიბდებოდა და ერთ-ერთი ფუძემდებელი მე ვიყავი. შემდეგ 1991 წლის 26 აპრილს ეროვნული სტადიონზე მივიღეთ საზეიმო ფიცი და აღლუმი ჩაიბარა მთავარსარდალმა ზვიად გამსახურდიამ.
gmas.ge როგორი იყო იმდროინდელი გვარდიის სტრუქტურა სამოქალქო ომამდე
მ.გ სტრუქტურა კარგად იყო აწრობილი იმიტომ, რომ მეთაურები ძირითადად საბჭოთა კავშირის არმიაში გამოცდილი ოფიცრები იყვნენ.ყველაფერი კარგად მიდიოდა 19 აგვისტომდე.
gmas.ge რამდენი ბატალიონი იყო ?!?
მ.გ პირველი და მეორე შავნაბადა და ლესელიძის სკოლა, გარდაბანი, რუსთავი, ახალციხე, ზუგდიდი, სამტრედია, ოზურგეთი, სოხუმი, გულირიფში, ტყიბული დადუშეთი.
ტანკები და არტილერია საერთოდ არ გვყავდა.შეიარაღება არ გვქონდა, მხოლოდ ვვარჯიშობდით. ომის დროს თბილისის პირველ პოლკში ვმსახურობდი ასმეთაურად, ერთადერთი სასწავლო გადაკეთებული ავტომატი გვქონდა მთელს პოლკს.პოლკის მეთაური იყო პოლიციიც პოლკოვნიკი ლონგი ფარცვანია, რომელსაც სამხედრო საქმის არაფერი გაეგებოდა
მოგესალმებით ბატონო მაიზერ 1991 წელს იქნმნება ეროვნულ გვარდია იწყება პირველი სამხედრო სავალდებულო სამსახურსი გავწევა სად ხართ თქვენ ამ დროს და რა თანამდებობაზე ?!?
მ.გ. მამაჩემი 1943 წელს ფაშისტებს ებრძოდა მარუხის უღელტეხილზე, რომელიც მდებარეობს კოდორის ხეობაში.იმ დროს მიიღეს კომპარტიაში.იყო რაზმის მეთაური, მიენიჭა პოლკოვნიკის წოდება.მუშაობდა ომის შემდეგ სკოლის დირექტორას 30 წელი.პროფესიით ისტორიკოსი იყო.დედაჩემის პედაგოგი , მათემატიკოსი. მთელი ჩემი ბავშვობის მანძილზე სამშობლოს დაცვაზე მესაუბრებოდნენ ყველანი.მთელი იმდროინდელი ელიტა სულ ჩვენს ოჯახში იკრიბებოდა და ბევრი საინტერესო რამეზე მიდიოდა მსჯელობა.იმ დროს მე იმდენი რა ვიცოდი, ბავშვი ვიყავი, მაგრამ რაღაცას მაინც ვგრძნობდი. ისე არ იყო, როგორც მამაჩემსა და მის კოლეგებს სურდათ, მაგრამ ამას ამბობდნენ ჩვენს ოჯახში და მორჩა. რაღაცას ვხვდებოდი, მაგრამ ისე ვერ, როგორც საჭირო იყო.მამაჩემი ძალიან მკაცრი იყო და ვერფარს ვეკითხებოდი.ახლა ვხვდები. რომ მამა მართალი იყო! დრო გავიდა, მე სკოლა დავამთავრე, წავედი საბჭოტა არმიაში, მოვიხადე სავალდებულო სამხედრო სამსახური წარჩინებით, შორეულ აღმოსავლეთში მოვხვდი ერთადერთი ქართველი იმ ნაწილში, სადაც ავღანეთში წამსვლელებს ამზადებდნენ.მე საბრძოლო ხელოვნების ინსტრუქტორი ვარ, რაც იმ დროს ძალიან გამომადგა. საბრძოლო მომზადება 8 თვიანი სანიმუშოდ გავიარე და ისიც მამაჩემის წყალობით, რომ მაძალებდა რუსული ენის სწავლას, რაც ძალიან გამომადგა იქ. ახლა უკვე საბჭოთა არმიაზე მეტი არ ღირს ლაპარაკი, ერთი ის არის, რომ მე სასწავლებელი დავამთავრე სანიმუშოდ დაზვერვის სპეციალობით და ბოლოს ოცმეთაური ვიყავი დემბილზე. მორჩა, ახლა დავიწყოთ საქართველო და მე როგორ გავხდი ეროვნული გვრდიის ოფიცერი, რომელის იმ დროს ყალიბდებოდა. საქართველოში ეროვნული მოძრაობა დაიწყო და გაძლიერდა 1989 წელს, 9 აპრილის შემდეგ ყველა ღირსეული ქართველი ჩაერთო ეროვნულ მოძრაობაში და რათქმა უნდა, მეც ჩავერთე. პირველი ვინც იყო, მამაჩემი დამიპირისპირდა.გულით არა ნამდვილად იმიტომ, რომ უკვე სისტემა ლპებოდა და გრძნობდა ცვლილებების საჭიროებას, მაგრამ ხმამაღლა თქმას მაინც ერიდებოდა.ისე ნამდვილად თანამიგრძნობდა და ცხონებულს ბევრჯერ უთქმამს, შენ ჩემი მასახელებელი შვილი ხარო. დრო გავიდა და ჩვენმა შემართებამ საქართველოდან დაანგრია საბჭოთა კავშირი, რომელსაც საერთოდ მაშინდელი მაღალჩინოსნები და კიდევ უამრავი ვინმე სიზმრადაც ვერ წარმოიდგენდა, მაგრრამ მოსახდენი მოხდა. საქართველოს ხელისუფლების სათავეში მოვიდა დემოკრატიული გზით არჩეული ეროვნული ხელისუფლება ზვიად გამსახურდიას მეთაურობით.მე იმ დროს უკვე ახალგაზრდა არაფორმალი ლიდერი ვიყავი და ვმოძრაობდი თბილის-სამეგრელო-სვანეთში. მე და ჩემმა მეგობრებმა დავიწყეთ იმ დროს გრანდიოზული მშენებლობის, ხუდონჰესის წინააღმდეგ აქციები და მხარში დაგვიდგნენ ეროვნული მოძრაობის ლიდერები-ზვიად გამსახურდია, მერაბ კოსტავა, ირაკლი წერეთელი, ირაკლი ბათიაშვილი, თორნიკე ფიფია, თამაზ ჟორჟოლიანი, ერეკლე საღლიანი და სხვები.ჩვენმა ბრძოლამ და 10 დღიანმა შიმშილობის აქციამ შედეგი გამოიღო, 1989 წლის 20 ივნისს ხუდონჰესის მშენებლობა შეწყდა! 1990 წლის 28 ოქტომბერს კომუნისტურმა პარტიამ არჩევნები წააგო და ხელისუფლების სათავეში მოვიდა ეროვნული ხელისუფლება ზვიად გამსახურდიას მეთაურობით. საკითხი დადგა უკვე, რომ საქართველო უნდა გამოცხადებულიყო დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ, მაგრამ პირველ როგში ამისათვის საჭირო იყო ეროვნული გვარდიის შექმნა.და დაიწყო გვარდიის შექმნაც უკვე 1991 წლის იანვარში. იმ დროს სულ 50 კაცი ვიყავით მსურველი, ვინც ამ საქმის სათავეში ჩადგებოდა. ასე დაიწყო ეროვნული გვარდიის შექმნა, იმ დროს ძირითადად ეროვნული მოძრაობიდან მოსულები და საბჭოთა ჯარგამოვლილი ოფიცრები და ჯარისკაცები შევიკრიბეთ. მე როგორც სამხედრო გაოცდილი, თავიდან ტეულის მეთაურად დამნიშნეს, და ასე დაიწყო ჩემი სამხედრო ეროვნული კარიერა ჩვენს სამშობლოში.
gmas.ge ზოგადად შევაფასოთ პრეზიდენტ ზვიად გამსახურდიას გადაწყვეყილება ეროვნული გვარდიის სარდლად თენგზ კიტოვანიდ დანიშვნა?
მ.გ ეს იყო დიდი შეცდომა.ამ გადაწყვეტილებამ, სამხედრო საქმის არმცოდნე და საერთოდ უღირსი ადამიანის ეროვნული გვარდიის სარდლად დანიშვნა გახდა ჩვენი სახელმწიფოს დანგრევის დასაწყისის საფუძველი.!!!
სანამ პრეზიდენტი ზვიად გამსახურდია კიტოვანის ეროვნული გვარდიის სარდლად დანიშვნის თაობაზე გადაწყვეტილებას მიიღებდა არ ჰქონდა კონსულტაციები ქართველ ოფიცრებთან ან სამხედრო მრჩვლებთან როგორც ცნობილი თენგიზ კიტოვანს კლასიკური სამხედრო განათლება არ აქვს და ხომ არ იყო აქ კგბს აგენტურის კვალი ?!/
მ.გ დაწვრილებით ის არის, რომ იმ დროს ზვიად გამსახურდია სახელმწიფო სამსახურში გამოცდილი არ იყო და ისეთ ხალხს ანდო ძირითადი საქელმჭიფო საქმეების სადავეები, რომლებიც საერთოდ აზრზე არ იყვნენ და ამით ჩვენც დაგვღუპეს და პრეზიდენტიც!
gmas.ge გასაგებია კიტოვან სარდალად დანიშნულია და როდის დაიწყო სამხედრო სამსახურში პირველი სავალდებულო გაწვევა სად მსახურობდენ წვევამდელები საიდნა მოიტანეს სამხედრო ფორმა ვინ აჭმევდა და აშშ.
მ.გ გაწვევა დაიწყო მარტში.ბატალიონები ყალიბდებოდა,სამხედრო ფორმა ავღანური იყო და ეროვნული ბიუჟეტით შეისყიდეს.სხვათაშორის, ძალიან მაგარი ფორმა იყო.ქუდები გვეხურა ეროვნული ანი შინდისფერი ბერეტები.
ყველაფერი იგივე ვარიანტით შემოიტანეს.იმ დროს მე პირადად ეს არ მაინტერესებდა, ეიფორიაში ვიყავით, საქართველოს ისტორიაში პირველად ეროვნული გვარდია ყალიბდებოდა და ერთ-ერთი ფუძემდებელი მე ვიყავი. შემდეგ 1991 წლის 26 აპრილს ეროვნული სტადიონზე მივიღეთ საზეიმო ფიცი და აღლუმი ჩაიბარა მთავარსარდალმა ზვიად გამსახურდიამ.
gmas.ge როგორი იყო იმდროინდელი გვარდიის სტრუქტურა სამოქალქო ომამდე
მ.გ სტრუქტურა კარგად იყო აწრობილი იმიტომ, რომ მეთაურები ძირითადად საბჭოთა კავშირის არმიაში გამოცდილი ოფიცრები იყვნენ.ყველაფერი კარგად მიდიოდა 19 აგვისტომდე.
gmas.ge რამდენი ბატალიონი იყოოო
მ.გ პირველი და მეორე შავნაბადა და ლესელიძის სკოლა, გარდაბანი, რუსთავი, ახალციხე, ზუგდიდი, სამტრედია, ოზურგეთი, სოხუმი, გულირიფში, ტყიბული დადუშეთი.
ტანკები და არტილერია საერთოდ არ გვყავდა.შეიარაღება არ გვქონდა, მხოლოდ ვვარჯიშობდით. ომის დროს თბილისის პირველ პოლკში ვმსახურობდი ასმეთაურად, ერთადერთი სასწავლო გადაკეთებული ავტომატი გვქონდა მთელს პოლკს.პოლკის მეთაური იყო პოლიციიც პოლკოვნიკი ლონგი ფარცვანია, რომელსაც სამხედრო საქმის არაფერი გაეგებოდა.
ესაუბრა იოსებ ჭონქაძე.
(გაგრძელება იქნება).
