რა შეიარაღებას და სამხედრო ძალას ფლობდნენ ოსი სეპარატისტები 2008 წლის აგვისტოს ომამდე და როგფორ შეიძლებოდა განვითრებულიყო მოვლენები.
რა შეიარაღებას და სამხედრო ძალას ფლობდნენ ოსი სეპარატისტები 2008 წლის აგვისტოს ომამდე და როგორ შეიძლებოდა განვითრებულიყო მოვლენები.
06.08.2017
ოსი სეპარატისეტბის დეფაქტო თავდაცვის სამინისტროს და შინაგან საქმეთა სამინისტროს დანაყოფები ითვილდა დაახლოვებით 2000-3000 მებრძოლს და შეიარაღებაში ჰქონდათ: კალაშნიკოვის AK-74 დაAKMტიპის ავტომატები,GP-25 ტიპის ლულისქვეშა ყუმბარსარტყორცნები, svd ტიპის სანიპერული შაშხანები, RPK, PK და PKM ტიპის ხელის ტყვიამფრექვევები, RPG-7 ტიპის ტიპის ხელის ტანკსაწინარმდეგ ყუმბარსატყორცნები, 12,7 მმ კალიბრია DSHK ტიპის დაზაგის ტყვაიმფრქვევები,SPG-9 ტიპის დაზგის ტანკსაწინაღმდეგო ყუმბარსატყორცნები,და FAGOT ტიპის ტანკსაწინააღმდეგო მართავადი სარაკეტო კომპლექსები.
მძიმე ჯავშანტექნიკა: 10-20 ერთეული T-55 ტიპის ტანკი და 100 ერთეული საბრძოლო ჯავშანმნაქანა: ქვეითაა საბრძოლო მანქანები BMP-1/BMP-2,ჯავშანტრანსპორტიორები BTR-70, სადაზვერო მანქანები BRDM-2, და ჯავშანგამწევები MT-LB .
100 ერთული საარტილერიო დანადგარი: 122 მმ კალიბრიანი D-30 ჰაუბიცები,85 მმ კალიბრიანი D-44 ტიპის ქვემეხები, 60,82 მმ და 120 მმ კალიბრის ნაღმსატყორცენბი.
15-20 ერთეული 23 მმ კალიბრის ავტომატური საზენიტო ქვემეხი ZU-23-2 და გადასატანი საზენიტო სარაკეოტო კომპლექსები STRELA-2M და IGLA.
აქვე განვიხილოთ ცხინვალის რეგიონში განლაგებული ე.წ რუსულ სამშვიდობო ბატალიონის და ჩრდილო ოსეთის სამშვიდობო ბატალიონის შეიარაღება და მძიმე ჯავშანტექნიკა.
1992 წლის სამშვიდბობო ხელშეკრეულების საფუძველზე ცხინვალის რეგიონში განლაგებულიო რუსული სამშვიდობო ბატალიონი ითვლიდა 500 სამხედრს და შეიარაღბაში ჰქონდა 40-50 ერთეული ჯავშატქნიკა, ჩრდილო ოსური სამშვიდობო ბატალიონი მოითვილდა 600 სამხედროს და შეიარაღებში ჰოქნდა: 22 ეთეული ქვეითთა საბრძლო მანქანა BMP-2 და 20 ერთეული ჯავშანტრანსპორტიორიBTR-80.
როგორც ხედავთ ოსი სეპარატისტების შეიარაღებული ფორმირებები გარკვეულ ძალს წარმოდგედნენ და თავისუფლათ შეეძლოთ პირველ ეტაპზე წინააღმდეგობა გააეწით ცხინვალიში შესული ქართული არმიისათვის თუნდაც პატრიზანული ტაქტიკით ბრძოლებით, თუმცა ცხინვალი აშკარად ხვდებოდა რომ ქართული შენაერთების იერიშებს დიდხანს ვერ გაუძლებდენ ცხინვალის სამხერთით მდებარე დასახლებებში ომმამდე ოსმა სეპარატისტებმა წინაწარ მოაწვეყს საცეცხლე წერტილიბი საცხოვრებელი სახლის სახურავებზე კი 82 და 120 მმ კალიბრის ნაღმსატყორცნები დადგეს.
განსაკუთრებული აქცენტი გადატანილი იყოს ცხინვალის ცენტრის დაცვაზე კერძოდ ე.წ სამთავრობო შენობების გამაგრებაზე.
ცხინვალში გამაგრებული ოსი სეპარატისტების ფორმირებებს შეეძლოთ 122 მმ კალიბრიანი ჰაუბიცებით 82 და 120 მმ იანი ნაღმსატყორცნებით საარტილერიო ცეცხლი დაეშინათ ცხინვალთან შეტევაზე გადასული ქართული ქვედანაყოფებისთვის.ცხინლვაში შესული ქართული ტანკებისთვის კი რპგ-7 ტიპის ხელის ტანკსაწინააღმდეგო ყუმბარსატყორცნებიდან ტანკსაწინააღმდეგო კუმულაციური რაკეტები ესროლათ,ხოლო თუ კი ქართული არმია სამხედრო ავიაციას გამოიყენებდა ცხინვალში განლაგებული ოსი სეპარატისტების საცეცხლე წერტილების ჩასახშობად ქართული სამხედრო ავიციის სუ-25 ტიპის მოიერიშეების და მი-24 ტიპის საბრძლო შვეულფრენების მოსაგრიებლად გამოეყენებინათ 23 მმ კალიბრანი ავტომატური საზენიტო დანადგარები და სითბური საზენიტო რაკეტები.
როგორც ხედავთ ოსი სეპარატისტების შენაერთებმა ქ.ცხინვალი მეტ-ნაკელბად გაამაგრეს ქართული არმიის შეტევების მოსაგერიებლად, განსაკუთრებით აღსანიშნავია რომ ქ.ცხინვალის სამხრეთით მდებარე ე.წ რუსი სამშვიდობების სამხედრო ბაზა რომელიც რამდნეიმე თვით ადრე გამაგრებული იყო ინჟინრული თავლსაზრისით და საცეცხლე წერილებით ასევ სამხედრო ბაზაზე შეყვანილი იყო რამდენიმე ერთეული ტ-72 ტიპის ტანკი როელიც 1992 წლის სამშვიდობო ხელშეკრულების თანახმად რსუ სამშვოდოებებს არ უნდა ჰქონოდათ.
როგორ შეიძლება განვითრებულიყო მოვლენები განვიხილოთ რამდნიმე სავარაუდო სცენარი
ოსი სეპარატისების შენართები რუსული სამშვიდობო ბატალიონის დანაყოფების მხარდაჭრით სახმელეთო შეტევას განეხორციელებდნენ ხეთაგუროვიდან ფრონეს ხეობის ქართული სოფელების პირველ რიგში ავვნევის და ნულის მიმართულებით, ცხინვალის ჩრდილოეთიდან იერიში დიდი ლიახვის ქართული სოფლებზე თამარაშნეზე აჩაბეთზე კეხვზე,ხოლო სარაბუკის მიმართულებიდან სოფელ ერედვის მიმართულებით.
ასეთ ვითარებაში ციხნვალის რეგიონში მყოფ საქართველოს თავდაცვის სამინისტროს პირველ ბრიგადის მე-11 ქვეით ბატალიონს რომელიც რეგიონში სამშვიდობო მისიას ასრულებდა და შსს დანაყოფებს ვერ მოხერხებდენენ (დახმარების გაწევის აგრეშე) ოსი სეაპრატისტების დიდი ძალების იერიშების მოგერიებას და მოუწევდათ იძულებითი უკან დახევა რასაც მოყვებოდა მოწინააღმდეგის მიერ ფრონეს ხეობის ქართული სოფლების ავნევის და ნულის აღება ,დიდი ლიახვის ქართული სოფლების თამარაშენის აჩაბეთის და კეხვის აღება ოხლო პატარა ლიახვის ხეობაში სოფელი ერედვის აღება, ის რო ოსი სეპარატისტები ქართული სოფლებზე ნამდვიალად აპირებდნენ შეტევების განხორციელბას ამას მოწმობს რადიო საუბრები რომელბიც ქართველმა სპეცსამსახურებმა ჩაწერს.
შეტევის მეორე ფაზა იქნებოდა ფართომაშაბიანი შეტევა გორის მიმართულებით და ავტომაგისტრალის გადაკეტვა რაშიც ოსი სეპარატისტების შენერთებს და რუსული სამშვიდობო ბატალინის დანაყოფებს რუსეთის 58 არმიის შენაერთები დახმარებოდნენ.
სავარაუდოდ ესეთი იყო ოსი სეპარატისტების და რუსი აგრესორების ჩანაფიქრი და ამის გამოცნობა ქართველ სამხდრო პოლიტიკურ ხელმძრვანელობას ნამდვილად არ უნდა გაჭირვებოდა მით უმტესს 2008 წლის ივლისში ჩრდილო კავკასიაში ჩატარდა ფართომაშტაბიანი სამხედრო სწავლება კავკაკის 2008 რომლიშიც მონაწილეობა რუსეთის 58 არმიის 10 000 სამხედრო მოსამსახურე და გამოყენებული იქნა საბრძოლო ტექნიკის 1000 ერთე.ული
შექმნილი ოპერატიული ვითრებიდან ერთდერთი სწორი გადაწყვეტილება იქნებოდა ქართლ მხარეს თვდაცვითი ბრძოლის ტაქტიკა აერჩია და თავდაცვითი ზღუდები მოეწყო ქართული მხარის მეირ კონტროლირებად სოფლებში
თავდავცვითი ბრძოლის ტაქტიკის არჩევის შემთხვევაშო ქართული არმიის დანაყოფები შეტევაზე გადასული ოსი სეპარატისტების და რუსი აგრესორებს დიდი ზარალს მიაყენებდნენ.თუმჯცა სამართლიანობა მოითხოვს რომ აღინიშნოს რუსეთის შეიარაღებული ძალების დიდი ნაწილების შემოსვლის შემთვხევაში ქართული ნაწილები იძლებულები გახდებოდნენ უკან დაეხით თუმცა მოწინააღმდეგს ციხინვალის და გორის რეგიონიდან ქართული მოსახელობის და ჯარის გამოძევება ძალიან დიდი მსხვერპლის ფასად მოუწევდა. შეგახსენებთ 1993 წლსი 15-16 მარტის აფხაზი სეპარატისტების და რუსი სამხედრობსი მიე რ სოხუმზე გუმისთის 8 კილომეტრიან ფრონტზე განხორციელებული შეტევა ქართველმა სამხედროებმა ეფექტურად მოიგერიის და მოწუნაღდმეგეს უდიდიეს ზარალი მიაყენეს.
გასათვალისიწნებელი იყო როკის გვრიაბის ფაქტორი საიდანაც რუსები დამხამრე ჯარებს გადმოსროდნენ და რუსეთის სამხდრო ავიციის შესაძლო გაბატონება ჰაერში.
ყველა ზემო აღნიშნული გარემოების და ფაქტორის მიუხედავად მაშინდელმა პოლიტკურმა ხელმძღვანელბამ დაუშავ სტრატეგიული შეცდომა როდესაც ცხინვალის მიმართულებით სახმელეთო შეტევითი ოპერაცის დაგეგმა .სლომონ ბრძენობა არ უნდად იმის გამოცნობას რომ რუსეთის ცხინვალში მყოფის სამშვიდობების ფაქტორს გამოიყენებდა საერთაშორის საზოგადოების თვალში საქართველოს წარმოაჩენდა როგორც აგრესოსრს და მშვიდობისყოფელებზე თავდამსხმელ ქვეყანას და კონფლიქტში ღიად ჩაერთვებოდა მთლიანი ქვეყნის ოკუპაციას შეეცდებოდა.
მოამზადა იოსებ ჭონქაძემ
