„ერთი გმირის ისტორია“ იოსებ თანიაშვილი.

რუბრიკა „ერთი გმირის ისტორია“
ყოველ ორშაბათს ვეტერანების საქმეთა სახელმწიფო სამსახური მოგიყვებათ ერთი გმირის ისტორიას

იოსებ თანიაშვილი დაიბადა 1970 წლის 27 მაისს ქ. დუშეთში. 1992 წლის 29 აგვისტოს მთაწმინდის რაიონის სამხედრო კომისარიატმა გაიწვია აფხაზეთის ომში. ჩაირიცხა 103-ე ბატალიონში I ასეულის, II ოცეულის, მეორე ათეულის მეთაურად.
იოსებ თანიაშვილი აქტიურ მონაწილეობას ღებულობდა გაგრა-ლესელიძის ბრძოლებში. გამოირჩეოდა მეთაურისათვის დამახასიათებელი ორგანიზატორული ნიჭით.
1992 წლის 4 ოქტომბერს, იოსებ თანიაშვილი მეორედ შებრუნდა უკვე მოწინააღმდეგის მიერ დაკავებულ ქ. გაგრის მიმდებარე ტერიტორიაზე, სადაც დაიღუპა. ითვლება უგზო-უკვლოდ დაკარგულად.

მაია თანიაშვილი, იოსებ თანიაშვილს და: „ აფხაზეთის ომი რომ დაიწყო, კომისარიატიდან გამოიძახეს. ოჯახი მისი აფხაზეთის ომში წასვლის წინააღმდეგი იყო, მაგრამ ამის მიუხედავად, სოსო მაშინვე წავიდა ქვეყნის ერთიანობის დასაცავად. მანამდე, როგორც ყველა ახალგაზრდა იმ პერიოდში, საბჭოთა ჯარში მსახურობდა, მოსკოვის მახლობლად. შემდეგ სამშენებლო ტექნიკუმში ჩააბარა. სტუდენტი იყო, როდესაც ომში წავიდა, 22 წლის. დედა სთხოვდა, დარჩენილიყო, მაგრამ კატეგორიული წინაღმდეგი იყო:’’ჩვენ თუ არ წავალთ, აბა, ქვეყანას, ვინ დაიცავს, სხვა დროს რაში უნდა დავჭირდე და გამოვადგე ჩემს ქვეყანას, ახლა თუ არაო?!’’ 1992 წლის 30 აგვისტოს წავიდა სოსო. სულ 1 თვე იყო ომში, გაგრის დაცემის დროს დაიკარგა უგზო-უკვლოდ და მას შემდეგ, მასზე, აღარაფერი ვიცით.

სოსოსთან ერთად იბრძოდა დავით ეგნატაშვილი, გაგრის დაცემის შემდეგ დავითი ჩამოვიდა, დაჭრილი იყო, იარები რომ მოიშუშა, ისევ აფხაზეთში დაბრუნდა. დათო სოხუმის დაცემის დღეს დაიკარგა უგზო-უკვლოდ. მისი წერილი გვაქვს, ომის დროს დაწერილი, რომელიც დათოს დედამ გამოაქყვენა.

სოსომ 2 ოქტომბერს დაგვირეკა, ეს იყო მისი ბოლო ზარი. არ ინერვიულოთ, შეიძლება, ყოველ დღე ვეღარ დაგირეკოთ, სხვაგან გადავდივართ და იქ, შეიძლება, ტელეფონის საშუალება არ იყოსო. თურმე, გაგრა დაეცა, ხალხი ტოვებს ქალაქს და სოსო იქ იყო. ჩვენ, რა თქმა უნდა, არ გვითხრა ამის შესახებ. ვინც სოსოსთან ერთად იბრძოდა, იქიდან, უმრავლესობა, ცოცხალი ვერ დაბრუნდა. სოსო „უაზის“ ტიპის ავტომანქანას მართავდა. როგორც გადმოცემით ვიცით, დაცემული გაგრიდან ხალხი გამოჰყავდა. ერთი გზა ყოფილა დარჩენილი, რომ იქაური მაცხოვრებლები, გემებამდე მიეყვანათ. ბოლოს აღარ უშვებდნენ, თურმე, სახიფათოა აღარ შეხვიდეო; მებრძოლები, ერთი დედა-შვილი დამრჩა, იმათაც გამოვიყვან და გამოვალო, უთქვამს. შებრუნებულა და, როგორც გადარჩენილები ამბობენ, ყუმბარმტყორცნიდან გასროლილი ჭურვი მოხვდა მის მანქანას და აფეთქდა. მერე იყო ბევრი ჭორი, რომ ამ მანქანიდა ვიღაც გადმოვიდა და ტყეში შევიდა. სოსო მარტო იყო მანქანაში. კიდევ გქვონდა ინფორმაცია, რომ ამ მანქანის მძღოლი დაკრძალეს გაგრასთან ახლოს, „გრებეშოკის“ ტერიტორიაზე, სანაპიროს მიმდებარედ. ზუსტი მონაცემები ‘’წითელ ჯვარს’’ გადავეცით.

სადაც ჩემ ძმას გაუვლია, სადაც ის ყოფილა_ჯარში, მეგობრებში, მეზობლებში, სასწავლებელში, თბილისსა თუ დუშეთში, სანთლით რომ ეძებოთ, ვერავის იპოვით, ვინც მასზე რამე ცუდს იტყვის. მისი დაკარგვის შემდეგ მე და დედა დავდიოდით ფოტოთი_ აეროპორტში ჩამოსულებს ვეკითხებოდით, იქნებ ვინმეს ენახა… სოსოს ყველა სიყვარულით იხსენებდა…

30 წელი გავიდა, უსაფლავოდ, უამბოდ დაგვეკარგა სოსო. ჯერ კიდევ არ ვკარგავთ იმედს, რომ დადგება დღე, როდესაც მის ნეშტს ვიპოვით და მისი საფლავი მაინც გვექნება..“

ნუნუ ეგნატაშვილი, იოსებ თანიაშვილის თანამებრძოლის, დავით ეგნატაშვილის დედა: „ დედებო, გემუდარებით, თქვენ მაინც წაუკითხეთ თქვენს შვილებს! ისინი კაცები გაიზრდებიან! დავით ეგნატშვილი და იოსებ თანიაშვილი აფხაზეთის ომის დაწყების პირველსავე დღეებში ერთად იბრძოდნენ. იქ დამეგობრდნენ. გაგრის ტრაგედიისას, სოსო, უგზო-უკვლოდ დაიკარგა. გაგრის დაცემის შემდეგ, დათო, თბილისში, დაჭრილი დაბრუნდა. გამოკეთდა და ისევ წავიდა აფხაზეთის დასაცავად. 27 სექტემბერს, სოხუმის დაცემისას, დავით ეგნატაშვილიც უგზო-უკვლოდ დაიკარგა. ეს ჩანახატი დათომ დატოვა.“

დათო ეგნატაშვილის წერილი: „… 23 სექტემბრის მშვიდი დილა იყო. უშფოთველად ჭიკჭიკებდნენ ჩიტები, თითქოს, მათთვის, უჩვეულო არაფერი ხდებოდა. ‘’კოლხიდის’’ ზემოთ, ხეობაში გვეკავა საბრძოლო პოზიცია. მშვიდი დილის ფონზე უჩვეულო აღმოჩნდა ჭურვის აფეთქება, დაიწვა ეზოში მდგარი ჩვენი ‘’ბმპ,’’ საბედნიეროდ, შიგ არავინ იყო. ძნელი მისახვედრი არ იყო, რომ მთაზე განლაგებული მოწინააღმდეგე ხელის გულივით ხედავდა ჩვენს პოზიციებს და მეორე ჭურვით, უსათუოდ, სახლს ამოიღებდა მიზანში. სასწრაფოდ ავკრიფეთ საბრძოლო ნივთები, გავანგრიეთ ფანჯარა და გადავხტით სიმინდებში. ჩვენი ჯგუფი 12 კაცისგან შედგებოდა. შეიარაღებული ვიყავით მხოლოდ ავტომატებით, ჩვენ,ჭურვსაწინააღმდეგო არაფერი გაგვაჩნდა. საჭირო იყო, როგორმე დავკავშირებოდით შტაბს. იმათ მოსვლამდე კი სუნთქვაშეკრული ვისხედით სიმინდებში. დრო ნელ-ნელა მიიზლაზნებოდა. საშველი არსაიდან ჩანდა. მტერი კი თანდათან წინ მიიწევდა. სოსომ წამჩურჩულა: “მანქანას შევახტები და შტაბს ვაცნობებო.” მაგრამ საუბედუროდ, ამ განზრახვას ასრულება არ ეწერა. მტერი მანქანას იმწამსვე ააფეთქებდა და ეს იქნებოდა, უბრალოდ, თავის გაწირვა. სოსო არ ცხრებოდა. თითქოს, არაფრად აგდებდა მოსალოდნელ უბედურებას, ვეღარ ვაკავებდით. ჩვენდა საბედნიეროდ, შტაბიდან მომავალი ‘’ბმპ’’ შევნიშნეთ. ახლა ის ამოიღეს მიზანში. მთავარი იყო მისი გადარჩენა. ის მიიტანდა ამბავს შტაბში. ჯავშანტრანსპორტიორმა ცხვირი იბრუნა და უკან წავიდა. გაგვიხარდა_ ჩვენები მალე დაგვეხმარებოდნენ, იქნებ, გადავრჩენილიყავით. იმ საღამოს სამი მებრძოლი დავკარგეთ. იმ ავად მოსაგონებელ დღესაც, სოსომ ითავა ქართველი მებრძოლების გადარჩენა.

4 ოქტომბრის საღამო იყო. გაგრა უკვე მტერს ეკავა. განთიადში მიმდინარეობდა სასტკი ბრძოლა. მტერმა საბოლოოდ გაარღვია ჩვენი პოზიციები. მტრის მახლობლად აღმოჩნდნენ მეომრები, დაჭრილები, მშვიდობიანი მოსახლეობა, რომლებიც შველას ითხოვდნენ. აქ, უკვე, სოსოს ვეღარავინ და ვერავითარი სიტუაცია ვერ გააჩერებდა. სოსო ოთხჯერ შეუბრუნდა მანქანით ტანკს, ოთხჯერ წინ გადაურბინა და გამოიყვანა ჩვენი მებრძოლები. ამის შემდეგ, კიდევ შებრუნდა, კიდევ სურდა უიმედოდ დარჩენილების გადარჩენა. მაგრამ, საუბედუროდ, სოსო იქიდან დაბრუნებული აღარავის უნახავს. უგზო-უკვლოდ დაიკარგა.”

იოსებ თანიაშვილი (სიკვდილის შემდეგ) დაჯილდოებულია ვახტანგ გორგასლის I ხარისხის ორდენით.