სოხუმ-ოჩამჩირის ცენტრალური მაგისტრალის გადაკეტვა და ბრძოლები შრომისთვის

გეგმის განხორციელება დაიწყო 1993 წლის 1 ივლისს ოჩამჩირის (აღმოსავლეთის) ფრონტის მთელ ხაზზე საომარი მოქმედებების განახლებით და ოჩამჩირის რაიონის სოფელ ტამიშში დესანტის გადასხმით

ერთობლივი ძალისხმევით აფხაზურმა შენაერთებმა მოახერხეს სოხუმ-ოჩამჩირას საავტომობილო გზის კინდიღიდან ცაგერამდე 7 კილომეტრიანი მონაკვეთის გადაკეტვა. სოხუმში მყოფი ქართული ჯარები იზოლირებულები აღმოჩნდნენ არმიის ძირითადი ძალებისა და მომარაგების ბაზებისგან.

ეს იყო სიგნალი აფხაზეთის ჯარებისა და მოხალისეთა რაზმების გუმისთის ფრონტზე შეტევისთვის.

1993 წლის  5 ივლისს აფხაზებმა აიღეს სოფლები ახალშენი და კამანი, შრომაში კი სასტიკი ბრძოლა დაიწყო – სოფელი ხელიდან ხელში გადავიდა.

პარალელურად ქართული ავიაცია და არტილერია განაგრძობდა ახალი ათონისა და ეშერას დაბომბვას.

აფხაზურმა არმიამ წარმატებას მიაღწია, 9 ივლისამდე აიღეს სოხუმის ჰიდროელექტროსადგური, სოფელი გუმა და მთლიანად დაიკავეს შრომა.

საქართველომ ოჩამჩირის რაიონში  თვი მოუყარა 3000-მდე ჯარისკაცს  და 50ერთეულ მძიმე ჯავშანტექნიკას  შედეგად, შესაძლებელი გახდა ოჩამჩირის რაიონში საავტომობილო გზის განბლოკვა და დასავლეთით სოხუმზე აფხაზების წინსვლის შეჩერება. ამავე დროს აფხაზების კონტროლის ქვეშ რჩებოდა შრომა, გუმა და გაბატონებულ სიმაღლეებზე მდებარე სხვა სოფლები.

შრომასა და გუდაუთაზე კონტრშეტევის მცდელობა ქართული ჯარისთვის წარუმატებელი აღმოჩნდა. ივლისის ბოლოს აფხაზურმა ძალებმა აიღეს ცუგუროვკას სიმაღლეები, ძალიან მნიშვნელოვანი პოზიცია, საიდანაც შესაძლებელი იყო გუმისთაზე მდებარე ხიდებზე სროლა. და ასევე მოიკიდა ფეხი ახბიუკის მთაზე და იაშტუხარჰუსა და აპიანდას საკვანძო სიმაღლეებზე.

მაგრამ შემდეგ ჩაერია ელცინის დიპლომატია სოხუმში ქართული ჯარი კატასტროფულ მდგომარეობაში აღმოჩნდა. აფხაზური შენაერთები, რომლებიც აკონტროლებდნენ დომინანტურ სიმაღლეებს, ადვილად ანადგურებდნენ სამხედრო ობიექტებს აფხაზეთის დედაქალაქში, რაც ქართველებს ყოველგვარ პერსპექტივას ართმევდა. და აქ რუსულმა დიპლომატიამ თქვა თავისი სიტყვა. ელცინი იმედოვნებდა ომის დაწყებისთანავე მიიყვანდა საკითხს ცეცხლის შეწყვეტამდე და სამშვიდობო შეთანხმების ხელმოწერას, მაგრამ შედეგის მიღწევა ვერ მოხერხდა მეომარი მხარეების პოზიციების ფუნდამენტური განსხვავებების გამო.

მიუხედავად ამისა, 1993 წლის 27 ივლისს სოჭში, რუსული მხარის შუამავლობით, კონფლიქტის მხარეებს შორის დაიდო ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ  შეთანხმება, რომლის მიხედვითაც 15 დღის ვადაში ქართულმა ჯარებმა და მოხალისეთა რაზმებმა აფხაზეთის ტერიტორია უნდა დატოვათ ხოლო  სოხუმის უმაღლეს საბჭოში აფხაზეთის მთავრობა და  ორივე ფრაქციის უნდა დაბრუნებულიყო.

ისინი აპირებდნენ აფხაზური ჯარის შინაგანი  ჯარების პოლკად გადაკეთებას , იგივე პოლკი ეთნიკურად ქართველებისგან უნდა ჩამოყლიბებულიყო.

რუსი სამხედრო მოსამსახურეები ჯარების გაყვანის დროს, გაეროს წარმომადგენლების მეთვალყურეობის ქვეშ უნდა დაეშორებინათ  მხარეები.

error: სტატიის დაკოპირება აკრძალულია!!!