მნიშვნელოვანი სიახლე: აშშ იაპონიაში Typhon-ის ახალი სარაკეტო სისტემებს განათავსებს, რამაც ჩინეთში, რუსეთსა და ჩრდილოეთ კორეაში შეშფოთება გამოიწვია
როგორც საინფორმაციო სააგენტო „როიტერმა“ 2025 წლის 28 აგვისტოს გაავრცელა ინფორმაცია, იაპონიის სახმელეთო თავდაცვის ძალების წარმომადგენელმა დაადასტურა აშშ-ის არმიის საჰაერო თავდაცვის სისტემის „ Typhon” განლაგება იაპონიაში, საზღვაო ქვეითთა კორპუსის საჰაერო ბაზა „ივაკუნიში“. სისტემის გადატანა დაგეგმილია „გადამწყვეტი დრაკონი 2025“-ისთვის, იაპონიასა და აშშ-ს შორის ორმხრივი მასშტაბური წვრთნებისთვის, რომლებიც 2025 წლის 11-დან 25 სექტემბრამდე გაიმართება. ეს არის პირველი შემთხვევა, როდესაც „ტიფონის“ სისტემა იაპონიის ტერიტორიაზე განლაგდა, რაც ასახავს აშშ-ის მიერ ინდო-წყნარი ოკეანის რეგიონში ინტეგრირებული სახმელეთო დარტყმის შესაძლებლობების შექმნის მცდელობების განზრახ ესკალაციას.
„ Typhon“ საჰაერო თავდაცვის სისტემას, რომელიც ოფიციალურად ცნობილია როგორც სტრატეგიული საშუალო რადიუსის რაკეტების (SMI) სისტემა, შეუძლია SM-6 და „ტომაჰავკის“ ფრთოსანი რაკეტების გაშვება. SM-6 რაკეტას 320 კილომეტრზე მეტი დარტყმის დიაპაზონი აქვს, ხოლო „ტომაჰავკის“ ფრთოსან რაკეტას 1500 კილომეტრამდე შორ მანძილზე დარტყმის დიაპაზონი.
Typhon-ის სისტემა კონტეინერიზებული, მობილური და მაღალი გადარჩენის უნარისაა, რაც აშშ-ის ძალებს საშუალებას აძლევს, მოკავშირეთა ტერიტორიაზე გადაანაწილონ ზუსტი დარტყმის აქტივები და სწრაფად გაუმკლავდნენ როგორც სახმელეთო, ასევე საზღვაო საფრთხეებს მაღალი ინტენსივობის საბრძოლო მოქმედებებში. სისტემის ორმაგი შესაძლებლობები მას განსაკუთრებით ეფექტურს ხდის როგორც საზღვაო აღკვეთის, ასევე სახმელეთო თავდასხმის მისიებში.
ტაქტიკური თვალსაზრისით, Typhon-ის განლაგება იაპონიაში, ივაკუნიში, მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს ჩინეთის, რუსეთისა და ჩრდილოეთ კორეისთვის. ჩინეთისთვის, Typhon-ის ყოფნა კრიტიკული საზღვაო ინფრასტრუქტურისა და სანაპირო ბაზების რადიუსში წარმოადგენს ძლიერ შემაკავებელ ფაქტორს, რომელიც ართულებს სახალხო განმათავისუფლებელი არმიის სტრატეგიულ გათვლებს. ჩინეთის საზღვაო ოპერაციებმა აღმოსავლეთ ჩინეთის ზღვაში და ტაივანის მიმდებარე ტერიტორიებზე ახლა უნდა გაუძლოს აშშ-ის სახმელეთო რაკეტების საფრთხეს, რომლებიც მობილური, ძნელად აღმოსაჩენი და სწრაფი რეაგირების უნარიანია. სისტემა ასევე საფრთხეს უქმნის ჩინურ ამფიბიურ წარმონაქმნებს, რაც უზრუნველყოფს თავდაცვის ახალ ფენას ტაივანისა და პირველი კუნძულების ჯაჭვის მხარდასაჭერად.
რუსეთისთვის, Typhon-ის განლაგება იაპონიაში, ივაკუნიში, აძლიერებს აშშ-ის ყოფნას რეგიონში, რომელსაც მოსკოვი სულ უფრო მეტად მიიჩნევს წყნარ ოკეანეში მისი გაფართოებული გავლენის ნაწილად. მიუხედავად იმისა, რომ რუსეთის წყნარი ოკეანის ფლოტი დასავლურ აქტივებთან შედარებით შედარებით მოკრძალებულია, აშშ-ის ზუსტი ცეცხლის სისტემების მზარდი სიახლოვე რუსეთის შორეულ აღმოსავლეთის ტერიტორიასთან მოსკოვის რეგიონულ პოზიციას ახალ გამოწვევას უქმნის.
„ Typhon “ აფართოებს აშშ-ის შესაძლებლობებს ოხოცკის ზღვაში რუსეთის ლოგისტიკური დერეფნების, საჰაერო ბაზებისა და საზღვაო ობიექტების დარტყმისთვის, რაც ზრდის ზეწოლას რუსეთის აღმოსავლეთ ფლანგზე და აფართოებს ნატოს დარტყმის შესაძლებლობებს აზიაში.
ჩრდილოეთ კორეა კიდევ უფრო მწვავე გამოწვევის წინაშე დგას. იაპონიის ქალაქ ივაკუნიდან „ Tomahawk “ ფრთოსანი რაკეტების დიაპაზონი ჩრდილოეთ კორეის კრიტიკული სამხედრო ინფრასტრუქტურის დიდ ნაწილს, მათ შორის სარაკეტო სილოსებს, გამაგრებულ საარტილერიო პოზიციებსა და სამეთაურო პუნქტებს, დარტყმის დიაპაზონში აყენებს. „ Tomahawk “ სისტემის სწრაფი განლაგება ამცირებს ფხენიანის შესაძლებლობას, აღმოაჩინოს და რეაგირება მოახდინოს გაშვებაზე, ამცირებს აშშ-ის გადაწყვეტილების მიღების დროს და მნიშვნელოვნად ზრდის პრევენციული ან საპასუხო დარტყმის ალბათობას. სამხრეთ კორეისა და იაპონიის არსებულ სარაკეტო თავდაცვით სისტემებთან ერთად, „Typhon“ ქმნის სასიკვდილო შეტევით-თავდაცვით კომპლექსს, რომელიც პირდაპირ მიმართულია ჩრდილოეთ კორეის სამხედრო შემაკავებელი ძალის ცენტრში.
ეს განლაგება მოგვაგონებს აშშ-ის სარაკეტო სისტემის „Typhon“ პირველ ოპერატიულ გამოყენებას ფილიპინებში მოკლე როტაციის დროს 2024 წელს, როდესაც სისტემა განლაგდა ჩრდილოეთ ლუსონში აშშ-ფილიპინების ერთობლივი წვრთნების დროს. განლაგების დროებითი ხასიათის მიუხედავად, ამან გამოიწვია ჩინეთის მხრიდან დაუყოვნებელი დიპლომატიური რეაქცია, რომელმაც შეერთებული შტატები სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის მილიტარიზაციაში დაადანაშაულა. ჩინეთის სამხედროებმა საპასუხოდ მიიღეს ცეცხლსასროლი იარაღით წვრთნები და გაძლიერებული საზღვაო პატრულირება ფილიპინების წყლებთან. მიუხედავად ამისა, აშშ-ის სამხედრო დამგეგმავებმა ლუსონის ოპერაცია ექსპედიციური სროლის შესაძლებლობების წარმატებულ დემონსტრირებად მიიჩნიეს, რაც ადასტურებს, რომ „ტაიფონის“ ტრანსპორტირება, განლაგება და რეგიონულ თავდაცვის სისტემაში ინტეგრირება მოკლე ვადაში შეიძლებოდა.
ფილიპინებში განლაგებისგან განსხვავებით, რომელიც მხოლოდ წვრთნების ხანგრძლივობისთვის იყო განკუთვნილი, იაპონიის ქალაქ ივაკუნიში „ტიფონის“ განლაგება უფრო მიზანმიმართულ და პოტენციურად განმეორებად სტრატეგიას წარმოადგენს. სისტემა წარმოადგენს მოკავშირეთა წვრთნების „გადამწყვეტი დრაკონი 2025“-ის ბირთვს, რომელშიც 12 000-ზე მეტი იაპონელი და დაახლოებით 1900 ამერიკელი სამხედრო მოსამსახურე მიიღებს მონაწილეობას. ეს ძალები ერთობლივ სარდლობასა და კონტროლს, სენსორებზე დაფუძნებულ დამიზნებას, ამფიბიურ ოპერაციებს და მრავალდომენიან მანევრულ ომს განახორციელებენ. ამ კონტექსტში „ტიფონის“ ყოფნა ხაზს უსვამს მის გადასვლას განვითარების აქტივიდან სრულად ინტეგრირებულ თეატრალურ შეკავებისა და საბრძოლო შესაძლებლობების შესაძლებლობებად.
სტრატეგიულად, იაპონიის ქალაქ ივაკუნიში „ტიფონის“ განლაგება ავსებს აშშ-ის დარტყმითი შესაძლებლობების კრიტიკულ ხარვეზს ინდო-წყნარი ოკეანის რეგიონში. ეს საშუალებას აძლევს სახმელეთო რაკეტებს, საფრთხე შეუქმნან ჩინეთის ზედაპირულ ფლოტს, დაუჭირონ მხარი ტაივანს, გააფართოვონ თავიანთი გავლენა ჩრდილოეთ კორეაზე და ზეწოლა მოახდინონ რუსეთის პოზიციებზე – ყველაფერი ეს იაპონიიდან, ორმხრივი თავდაცვის ალიანსის ეგიდით. ის ასევე აძლიერებს აშშ-სა და იაპონიის ძალებს შორის ურთიერთქმედებას, მხარს უჭერს იაპონიის კონტრშეტევის მზარდ დოქტრინას და რეგიონში კოლექტიური თავდაცვის ოპერაციებს ახალ სიღრმეს სძენს.
გზავნილი ნათელია. აშშ-ის საჰაერო თავდაცვის სარაკეტო სისტემის „ტიფონის“ ყოფნა იაპონიის ქალაქ ივაკუნიში მხოლოდ სიმბოლურზე მეტია. ის ცვლის რეგიონულ ძალთა ბალანსს, ნერგავს მოწინააღმდეგეებისთვის ოპერატიული არაპროგნოზირებადობის ახალ დონეს და ამყარებს მობილური, ზუსტად მართვადი სახმელეთო ცეცხლის როლს აშშ-ს სტრატეგიაში. რადგან ინდო-წყნარი ოკეანის რეგიონი კვლავაც დიდი ძალების კონკურენციის ცენტრალურ არენად იქცევა, „ტიფონის“ მსგავსი სისტემები ხელახლა განსაზღვრავენ შეკავების პრინციპებს ხმელეთზე, ზღვაზე და ერთობლივ საბრძოლო სივრცეში.
